Το Φαράγγι της Γκούρας στην Ηραία Γορτυνίας

1.Μερική άποψη του φαραγγιού
2. Σπηλιά Γιαννικούλια
φωτο:Γ.Κατσιαβού
ομάδας ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο.
3. Τρανή Σπηλιά

Το Φαράγγι της Γκούρας βρίσκεται στο Δήμο Ηραίας Γορτυνίας κατά το μεγαλύτερο μέρος του και το υπόλοιπο στο Δήμο Τροπαίων Γορτυνίας που είναι όμοροι Δήμοι του νομού Αρκαδίας. Η "Γκούρα", είναι χείμαρρος που ξεκινά από τις πλαγιές του βουνού Αρτοζήνος, δυτικά της Δημητσάνας και αφού διασχίσει περίπου 13,5 χιλιόμετρα συμβάλλει με το ποτάμι Τουθόα ή Λαγκαδινό Ρέμα.
Κατά μήκος της Γκούρας, δεξιά και αριστερά, υπάρχουν δέκα χωριά: Σέρβου, Λυκούρεση, Ψάρι, Αράπηδες, Σαρακίνι, Παλούμπα, Λυσσαρέα,Όχθια,Κοκκινοράχη του Δήμου Ηραίας και Αετορράχη του Δήμου Τροπαίων.
Στα παλιά χρόνια, όλη η δραστηριότητα των κατοίκων των χωριών αυτών ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη "Γκούρα". Σε όλο το μήκος του χειμάρρου υπήρχαν νερόμυλοι, στάνες, αγροτικές καλλιέργειες, ασβεστοκάμινα, εξωκλήσια και πηγές. Μετά τη μείωση του πληθυσμού λόγω της εσωτερικής μετανάστευσης ερημώθηκε όλη η περιοχή. Όμως αυτό είχε και ως αποτέλεσμα την αλματώδη ανάπτυξη της βλάστησης που συνέβαλε στην ομορφιά του φαραγγιού. Αρκετές σπηλιές, μικρές και μεγάλες, στολίζουν τις παρόχθιες περιοχές καθώς και τα κάθετα ρέματα που χύνονται στη "Γκούρα". Είναι στο σύνολο τους ανεξερεύνητες επιστημονικά Θα αναφέρω τις πιο γνωστές: Τρανή Σπηλιά, Γουρουνοσπηλιά, Σπηλιά του Αράπη, Μαύρη Σπηλιά, του Γιαννικούλια η Σπηλιά. Η τελευταία, του Γιαννικούλια η Σπηλιά, είναι η πιο σημαντική γιατί σώζεται κτίσμα 7 ορόφων(πύργος Γιαννικούλια) στο κοίλωμα της, είναι σε βραχώδη και απόκρημνη όχθη του φαραγγιού πνιγμένη στις φυλλωσιές. Χρονολογείται από την εποχή της Τουρκοκρατίας Δεν είναι δυνατόν κανείς εύκολα να την προσεγγίσει παρά μόνο με αναρρίχηση. Η εν λόγω σπηλιά εξερευνήθηκε και χαρτογραφήθηκε από ομάδα σπηλαιολόγων με το κ. Β.Τουντόπουλο του συλλόγου ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο στα πλαίσια της εξόρμησης του Ορειβατικού Ομίλου "Η ΓΚΟΥΡΑ" (2/5/2009) στο Φαράγγι της Γκούρας.

Σπαράγγια άγρια ομελέτα

παραδοσιακή συνταγή της Γορτυνίας

Προτείνω ένα φαγητό απλό, παραδοσιακό με πρωτογενή υλικά πλην όμως νόστιμο. Η φιλοσοφία μου είναι ότι πρέπει να επιστρέψουμε στη φύση και στις απλές συνταγές των προγόνων μας όσο είναι αυτό δυνατόν. Να τρώμε φαγητά με μη επεξεργασμένα υλικά για το καλό της υγείας μας.
Οι γεύσεις ενός τόπου είναι στοιχείο πολιτιστικής ταυτότητας.
Yλικά:
Άγρια σπαράγγια από το δάσος 200γρ.
3 αυγά(αν είναι δυνατόν χωριάτικα).
Αν είμαστε τυχεροί και βρούμε άγρια σπαράγγια στο δάσος μπορούμε πολύ εύκολα να κάνουμε μια πεντανόστιμη ομελέτα.
Είναι φρέσκα βλαστάρια ενός αγκαθωτού μικρού θάμνου που φυτρώνει μέσα στα δάση πουρναριών την Άνοιξη(κυρίως τον Απρίλιο) στη πατρίδα μου την Γορτυνία. Φαντάζομαι ότι θα υπάρχει και σε άλλες περιοχές.
Παίρνουμε τα σπαράγγια, τα ξεπλένουμε κάτω από τη βρύση για να φύγουν τυχόν ζουζούνια και τα αφήνουμε να στραγγίσουν.
Κατόπιν βάζουμε το τηγάνι στη φωτιά με λίγο λάδι και προσθέτουμε τα σπαράγγια μέχρι να μαραθούν. Δεν τ’ αφήνουμε πολλή ώρα γιατί θα καούν. Χτυπάμε τ’ αυγά, και τα ρίχνουμε στο τηγάνι με τα σπαράγγια.
Αφού ψηθεί η ομελέτα τη βγάζουμε στο πιάτο και την αλατοπιπερώνουμε.
Είναι πάρα πολύ νόστιμη!

Περισσότερες παραδοσιακές συνταγές της Γορτυνίας έχουν αναρτηθεί στο site:
http://www.kokkinorachi.gr

Στιγμές πολιτισμού στο λεωφορείο

Αθήνα, Μάρτης 2009
Είναι 9:30 το πρωί. Βρέχει ασταμάτητα. Είμαι επιβάτης του αστικού λεωφορείου της γραμμής Ίλιον- Σταθμός Αττικής. Στη στάση της Πλατείας Αγ. Αναργύρων μπαίνει στο λεωφορείο ένας ηλικιωμένος κύριος καλοβαλμένος με κοστούμι, μπουφάν, κασκόλ και καπέλο (καβουράκι). Κάθεται στη διπλανή κενή θέση. Στις επόμενες στάσεις κόσμος ανεβαίνει, κόσμος κατεβαίνει. Ανάμεσα σ’ αυτούς είναι μια νεαρή γυναίκα περίπου 30 ετών και μια ηλικιωμένη κυρία με προσεγμένη εμφάνιση, αλλά με δυσκολία στο περπάτημα, άγνωστες μεταξύ τους. Η ηλικιωμένη γυναίκα δυσκολεύεται να κινηθεί στο λεωφορείο και στη συνέχεια να βρει τη στάση που θα κατέβει. Η νεαρή κυρία προσφέρει τη βοήθεια της απλόχερα και ειδοποιεί τον οδηγό να μην βιαστεί. Η ηλικιωμένη κυρία ευχαριστεί με ευγένεια και κατεβαίνει.
Το λεωφορείο ξεκινά. Αμέσως ο ηλικιωμένος κύριος ρωτάει τη νεαρή γυναίκα:
-Από πού κατάγεστε;

Διαλογισμός στην Γορτυνία

Γορτυνία !Τι είναι η πατρίδα μας;

Η απεραντοσύνη του ορίζοντα

Η σιγαλιά του πρωινού

Η αγέρωχη όψη των βουνών

Η πρωινή πάχνη στο φαράγγι

Η αισιοδοξία της ανατολής του ήλιου

Η μελαγχολία του ηλιοβασιλέματος

Η ποικιλομορφία του πράσινου

Η μυρωδιά της ρίγανης

Η ανθισμένη πικραμυγδαλιά

Το κουδούνισμα των κοπαδιών

Το κτύπημα της καμπάνας του ρολογιού

Το απότομο πέταγμα της πέρδικας

Το λαμπερό κίτρινο του ανθισμένου σπάρτου

To γλυκό κελάηδισμα του αηδονιού

Η μυρωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού

Τα ζεστά χωριάτικα σπιτικά

Ο ηχός του πανηγυριού

Οι αναμνήσεις των παιδικών χρόνων

 ....

Εισαγωγικό κείμενο

Το παρόν ιστολόγιο αποτελεί ένα μέσο έκφρασης και επικοινωνίας με σκέψεις, προβληματισμούς, αναζητήσεις, γνώμες και ιδέες πάνω σε θέματα που αφορούν το φυσικό μας περιβάλλον και το πολιτισμό μας, με έμφαση στο λαϊκό πολιτισμό(λαογραφία, παράδοση, δημοτικά τραγούδια, γεύσεις).
Θα γίνεται αναφορά πολύ συχνά στις φυσικές ομορφιές και στα πολιτιστικά θέματα της Αρκαδίας και ειδικότερα της Γορτυνίας, γιατί είναι η ιδιαίτερη πατρίδα μου.
Ο τόπος των παιδικών μας χρόνων είναι χαραγμένος πρώτα απ' όλα μέσα στη ψυχή μας και στη καρδιά μας και καταλαβαίνουμε το βάθος, όταν έρχεται η ηλικία της ωριμότητας.