Καθιέρωση εορτασμού της 25ης Μαρτίου ως Εθνικής Εορτής

 Το έτος 1838 με Βασιλικό Διάταγμα του Όθωνα, που δημοσιεύτηκε στον Τύπο της εποχής, καθιερώθηκε ο εορτασμός Επετείου της Απελευθέρωσης της Ελλάδας από τους Τούρκους την 25η Μαρτίου, ημέρα εορτής  του «Ευαγγελισμού της Θεοτόκου».

Το ιστορικό κείμενο του διατάγματος 980/1838 που καθιέρωνε τη μεγάλη εθνική εορτή, έχει ως εξής:
«Επί τη προτάσει της Ημετέρας επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίου Εκπαιδεύσεως Γραμματείας, θεωρήσαντες ότι η ημέρα της 25ης Μαρτίου, λαμπρά καθ' εαυτήν εις πάντα Έλληνα, διό την εν αυτή τελουμένην εορτήν του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος, διό την κατ' αυτήν έναρξιν του υπέρ ανεξαρτησίας αγώνος του Ελληνικού Έθνους, καθιερούμεν την ημέραν ταύτην εις το διηνεκές ως ημέραν Εθνικής Εορτής και διατάττομεν την διαληφθείσαν Γραμματείαν να δημοσίευση και ενεργήση το παρόν Διάταγμα».

Η πρώτη εγκύκλιος για την Εθνική Εορτή

«Η επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίου Εκπαιδεύσεως Γραμματεία της Επικρατείας. Προς τας Διοικητικάς αρχάς του Κράτους.
Η Α. Μ. ο Σ. ημών Βασιλεύς, λαβών υπ' όψιν, ότι η ημέρα της 25ης Μαρτίου, λαμπρά καθ' εαυτήν εις πάντα Έλληνα δια την εν αυτή τελουμένην εορτήν του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος, δια την κατ' αυτήν ταύτην την ημέραν έναρξιν του υπέρ της Ανεξαρτησίας αγώνος του Ελληνικού Έθνους, ηυδόκησεν δια Β. Διατάγματος εκδοθέντος την 15ην του παρόντος μηνός υπ. αρ. 980, να καθιέρωση την ημέραν ταύτην εις το διηνεκές ως ημέραν ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΟΡΤΗΣ. Τούτο γνωοτοποιούντες εις υμάς δια της παρούσης, σας προσκαλούμε, κύριε Διοικητά, συνεννοούμενοι με την Επιτόπιον Εκκλησιαστικήν Αρχήν, να κάμετε γνωστήν εις τους υπό την ημετέραν Διοίκησιν διατελούντες λαούς την Υ. (=Υψηλοτάτην) ταύτην της Α. Μ. απόφασιν, πανηγυρίζοντες λαμπρώς την Εορτήν ταύτην, προσεγγίζουσαν ήδη κατά το ενεστώς έτος και μέλλουσαν να τελήται ενιαυσίως εις το διηνεκές».
Εν Αθήναις τη 17 Μαρτίου 1838 Ο Γραμματεύς Γ. Γλαράκης»

“Περί μνημοσύνου των υπέρ αυτονομίας της πατρίδος αποθανόντων Ελλήνων και Φιλελλήνων”
ΦΕΚ 7/3-4-1846

Θεωρούντες  καθήκον οφειλής και δικαιοσύνης το να τελήται κατ’ έτος μνμόσυνον όλων των αποθανόντων υπέρ της αυτονομίας της πατρίδος Ελλήνων τε και Φιλελλήνων και να εκφωνήται λόγος επιτάφιος εις τιμήν της μνήμης των μακαρίων εκείνων ανδρών.
Θεωρούντες ότι αρμοδία προς τούτο ημέρα είναι η 25 Μαρτίου, καθ’ ήν το Ελληνικόν έθνος αποσείσαν τον ζυγόν της δουλείας εδράξατο τα όπλα προς ανάκτησιν της ελευθερίας του.
Επί τη προτάσει των Ημετέρων Υπουργείων επί των Εσωτερικών και Εκκλησιαστικών απεφασίσαμεν και διατάττομεν.
Άρθρ. 1.
Κατά την 25 Μαρτίου εκάστου έτους θέλει τελείσθαι μνημόσυνον όλων των υπέρ της αυτονομίας της πατρίδος πεσόντων Ελλήνων και Φιλελλήνων, και επιτάφιος λόγος θέλει εκφωνείσθαι εις τιμήν της μνήμης αυτών.
Άρθρ. 2.
Ως τόπον της τελετής του μνημοσύνου προσδιορίζομεν δια το ενεστώς έτος το μέρος, όπου ενεταφιάσθησαν τα οστά του αοιδήμου Καραϊσκάκη και των λοιπών εις τα πέριξ των Αθηνών υπέρ της ελευθερώσεως της Ελλάδος ηρωϊκώς πεσόντων.
Η εκτέλεσις του παρόντος διατάγματος ανατίθεται εις τα Ημέτερα επί των Εσωτερικών και Εκκλησιαστικών Υπουργεία.

Εν Αθήναις  την 23 Μαρτίου 1846
ΟΘΩΝ
Ο Υπουργός Ι. Κωλέττης

Η παρουσίαση του βιβλίου «ΜΝΗΜΕΣ ΚΑΙ ΓΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ» Δελτίο Τύπου- Ευχαριστήριο

Επηρεασμένη συναισθηματικά από την μεγάλη συμμετοχή των Γορτυνίων, γενικότερα των Αρκάδων και όχι μόνο, στην παρουσίαση του βιβλίου μου “Μνήμες και Γεύσεις της Γορτυνίας” το βράδυ της Τετάρτης 14/12/2022 στο Πολιτιστικό Κέντρο Ιλίου “Μελίνα Μερκούρη”, εκφράζω δημόσια πολλές ευχαριστίες σε όλους όσοι βοήθησαν καθ’ οιονδήποτε τρόπο στην ολοκλήρωση του, όσοι συνέβαλαν στην διοργάνωση της βραδιάς, καθώς και όσοι παρευρέθησαν και τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση.

Ειδικότερα για την παρουσίαση θερμές ευχαριστίες προς τους:
Δήμο Ιλίου- Διεύθυνση Πολιτισμού
Σύλλογο Αρκάδων Ιλίου “Προσέληνοι”
Δήμαρχο Ιλίου Νίκο Ζενέτο, τον Αντιδήμαρχο Πολιτισμού Γιώργο Φραγκάκη, τον Πρόεδρο του Συλλόγου Αρκάδων Ιλίου  Γιάννη Κουτσανδρέα
Ομιλητές:
Ευάγγελο Καραμανέ, Διευθυντή Ερευνών, Διευθύνοντα το Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών,
Παναγιώτη Παπαδέλο, Φιλόλογο, τ. Πρόεδρο Συλλόγου Απανταχού Βυτιναίων "Άγιος Τρύφων",
Γεώργιο Πραχαλιά, Ταγματάρχη ε.α., γεωπολιτικό επιστήμονα
Πέννυ Καλύβα, εκδότρια της εφημερίδας "Γορτυνία", Γεν. Γραμματέα της Ένωσης Δημοσιογράφων Ιδιοκτητών Περιοδικού Τύπου, που είχε και τον συντονισμό της παρουσίασης. 

Τον τ. Δήμαρχο Γορτυνίας Γιάννη Γιαννόπουλο.

Τους φίλους μουσικούς που πρόσθεσαν την μουσική πινελιά τους στην εκδήλωση: Κώστα Παυλόπουλο, Γιάννη Παυλόπουλο, Ανδρέα Νιάρχο, Κατερίνα Κατσίγιαννη, Κώστα Γιαννακόπουλο που τελικά ασθένησε και δεν ήρθε παρ’ ότι το ήθελε.
Ευχαριστώ τον βουλευτή Αρκαδίας Κώστα Βλάσση για την παρουσία του, καθώς και τον βουλευτή Γιώργο Παπαηλίου που έστειλε τους χαιρετισμούς του.

Εκφράζω πολλές-πολλές ευχαριστίες σε όλους τους παριστάμενους εκπροσώπους της περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, νυν και τέως, τους εκπροσώπους της Παγγορτυνιακής και των πολλών γορτυνιακών και άλλων πολιτιστικών συλλόγων, καθώς και όλους  τους φίλους πατριώτες με καταγωγή από την μια άκρη της Γορτυνίας ως την άλλη. Στο βιβλίο υπάρχει χάρτης της Γορτυνίας, καλύτερα συμπληρωμένος από άλλους που κυκλοφορούν, όπου αναφέρονται όλα τα χωριά ακόμα και τα πιο μικρά, τιμής ένεκεν για όλους.

Επίσης ευχαριστώ τους εκπροσώπους του τύπου, τους δημοσιογράφους και εκδότες Κωνσταντίνο Καλύβα- εφημερίδα “Γορτυνία”, Δημήτρη Γιαννακούρα-εφημερίδα “Αρκαδικοί Ορίζοντες”, τον δημοσιογράφο και Πρόεδρο του ΠΣΑΤ Γιάννη Θεοδωρακόπουλο, καθώς και τον βραβευμένο φωτορεπόρτερ Βασίλη Κουτρουμάνο για το φωτογραφικό υλικό.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον Απόστολο Παπαγεωργίου από Ολομάδες Γορτυνίας και το δημιουργικό του γραφείο  Matrix Design στη Τρίπολη για τον εξαιρετικό σχεδιασμό του βιβλίου και την καθοριστική συμβολή του στην έκδοση.

Στο τέλος της εκδήλωσης προσφέραμε παραδοσιακά γορτυνιακά και σπιτικά κεράσματα, ταυτισμένα με το περιεχόμενο του βιβλίου και πάντα με αίσθημα φιλοξενίας προς τους παρευρισκόμενους. Συνέβαλαν στα κεράσματα το ζαχαροπλαστείο “Μαέστρο”-Γιώργος Κουρεμένος από Βυτίνα προσφέροντας τις δίπλες καθώς και η Μαρία Σιάνα από Μελισσόπετρα προσφέροντας παστό. Θερμές ευχαριστίες!

Οι Γορτύνιοι και οι Αρκάδες γενικότερα της πρωτεύουσας έδειξαν για άλλη μια φορά  το άσβεστο ενδιαφέρον τους για τον γενέθλιο τόπο και την διατήρηση και φύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Αρκαδικής γης.
«Ο άσπλαχνος καιρός όλα τα ροκανίζει με το δόντι του, άλλη παρηγοριά δε βρίσκει άνθρωπος πάρεξ να κρατήσει στο χαρτί ό,τι μπορέσει να προφτάσει», Φώτης  Κόντογλου.

17-12-2022

Μαρίνα Διαμαντοπούλου-Τρουπή

 

Υ.Γ. Όποιος ενδιαφέρεται για το βιβλίο  "ΜΝΗΜΕΣ ΚΑΙ  ΓΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ" παρακαλώ να στείλει μήνυμα στην ηλεκτρονική μου διεύθυνση: magio.diam@gmail.com

Ακολουθεί φωτογραφικό υλικό από την εκδήλωση παρουσίασης στο Ίλιον.

 

 

Παρουσίαση του βιβλίου "Μνήμες και Γεύσεις της Γορτυνίας"-14/12/2022

 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

 
Η Διεύθυνση Πολιτισμού του Δήμου Ιλίου, ο Σύλλογος Αρκάδων Ιλίου "Προσέληνοι" και η συγγραφέας του βιβλίου "ΜΝΗΜΕΣ ΚΑΙ ΓΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ" Μαρίνα Διαμαντοπούλου-Τρουπή, σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου της Μαρίνας Διαμαντοπούλου-Τρουπή που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2022, ώρα 19.00 στο καλλιτεχνικό καφενείο «Θεόδωρος Αγγελόπουλος», στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ιλίου "Μελίνα Μερκούρη", Αγίου Φανουρίου 99, Ίλιον, 2ος όροφος.
Πρόγραμμα παρουσίασης
Ομιλητές:
-Ευάγγελος Καραμανές, Διευθυντής Ερευνών, Διευθύνων το Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών
-Παναγιώτης Παπαδέλος, Φιλόλογος, τ. Πρόεδρος Συλλόγου Απανταχού Βυτιναίων "Άγιος Τρύφων"
-Γεώργιος Πραχαλιάς, Ταγματάρχης ε.α., γεωπολιτικός επιστήμων
-Γεώργιος Φραγκάκης, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Ιλίου
Την παρουσίαση θα συντονίσει η κ. Πέννυ Καλύβα, εκδότρια της εφημερίδας "Γορτυνία", Γεν. Γραμματέας της Ένωσης Δημοσιογράφων Ιδιοκτητών Περιοδικού Τύπου.
Μουσικό πρόγραμμα με παραδοσιακά τραγούδια θα παρουσιάσουν οι: Κώστας Παυλόπουλος,  Γιάννης Παυλόπουλος, Ανδρέας Νιάρχος, Κατερίνα Κατσίγιαννη, Κώστας Γιαννακόπουλος.

Tο βιβλίο αποτελείται από 440 σελίδες και περιέχει, μετά από σύντομη αναδρομή στο παρελθόν με το κεφάλαιο «Η Γορτυνία στο χώρο και στο χρόνο», ένα απάνθισμα από φτωχικές γεύσεις, γιορτινές γεύσεις, λαογραφικές αναφορές, ήθη κι έθιμα, μύθους και λαϊκές ιστορίες, φυσικές ομορφιές και αξιοθέατα, αλλά και γορτυνιακές γεύσεις που αντέχουν στο χρόνο, εξελίσσονται και ταξιδεύουν στο μέλλον. Η παραδοσιακή μαγειρική κάθε τόπου κουβαλάει πληθώρα πολιτιστικών στοιχείων.
Η χρονική περίοδος στην οποία αναφέρεται είναι από τον μεσοπόλεμο έως τα μέσα της δεκαετίας του ‘70. Από την δεκαετία του ‘80 και μετά άρχισε και στην Γορτυνία η “παγκοσμιοποίηση” των γεύσεων ακόμα και στο πιο απομονωμένο χωριό. Το περιεχόμενο βασίζεται στα προσωπικά βιώματα αλλά και στις διηγήσεις των μεγαλυτέρων.
Επίσης, περιλαμβάνεται ιδιαίτερο κεφάλαιο αφιερωμένο στα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, με αναφορές στην φτωχική διατροφή των ηρώων και πολεμιστών, μέσα από τα πρωτότυπα κείμενα των απομνημονευματογράφων και συγγραφέων της εποχής εκείνης, ως φόρος τιμής στους προγόνους μας που, με τον αγώνα τους, μας παρέδωσαν μια ελεύθερη πατρίδα.
Πλούσιο φωτογραφικό υλικό συμπληρώνει τα κείμενα, με παλιές και σύγχρονες εικόνες, σε μια προσπάθεια το σύνολο να αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο που ενώνει το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον στη γευστική παράδοση της Γορτυνίας.
Οι γεύσεις και οι μυρωδιές «ξυπνούν» τις πιο δυνατές αναμνήσεις και συγκινήσεις….

Σχεδιασμός: Matrix Design - Απόστολος Παπαγεωργίου –Τρίπολη

Ευχαριστώ ΟΛΟΥΣ όσοι με βοήθησαν με κάθε τρόπο!!
Μαρίνα Διαμαντοπούλου-Τρουπή

"Μνήμες και Γεύσεις της Γορτυνίας"- η πρώτη μου συγγραφική δουλειά

Φίλες και φίλοι αναγνώστες είμαι ιδιαίτερα ευτυχής γιατί μια προσπάθεια χρόνων ευοδώθηκε και κρατάω στα χέρια μου ένα πνευματικό μου δημιούργημα!
 
Μιλώ για το βιβλίο «ΜΝΗΜΕΣ ΚΑΙ ΓΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ», αφιερωμένο με πολλή αγάπη στον τόπο που με γέννησε - όπως και πολλούς από σας - τη Γορτυνία! Το πιο ορεινό, άγονο αλλά και πολύ όμορφο κομμάτι της Αρκαδικής γης!
Σε τούτο το βιβλίο των 440 σελίδων, μετά από μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν με το κεφάλαιο «Η Γορτυνία στο χώρο και στο χρόνο», ο αναγνώστης θα βρει ένα απάνθισμα από φτωχικές γεύσεις, γιορτινές γεύσεις, λαογραφικές αναφορές, ήθη κι έθιμα, μύθους και λαϊκές ιστορίες, φυσικές ομορφιές και αξιοθέατα, αλλά και γορτυνιακές γεύσεις που αντέχουν στο χρόνο, εξελίσσονται και ταξιδεύουν στο μέλλον. Η παραδοσιακή μαγειρική κάθε τόπου κουβαλάει πληθώρα πολιτιστικών στοιχείων.
Η χρονική περίοδος στην οποία αναφέρεται είναι από τον μεσοπόλεμο έως τα μέσα της δεκαετίας του ‘70. Από την δεκαετία του ‘80 και μετά άρχισε και στην Γορτυνία η “παγκοσμιοποίηση” των γεύσεων ακόμα και στο πιο απομονωμένο χωριό. Το περιεχόμενο βασίζεται στα βιώματα μου αλλά και στις διηγήσεις των μεγαλυτέρων.
 
Επίσης, περιλαμβάνεται ιδιαίτερο κεφάλαιο αφιερωμένο στα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, με αναφορές στην φτωχική διατροφή των ηρώων και πολεμιστών, μέσα από τα πρωτότυπα κείμενα των απομνημονευματογράφων και συγγραφέων της εποχής εκείνης, ως φόρος τιμής στους προγόνους μας που, με τον αγώνα τους, μας παρέδωσαν μια ελεύθερη πατρίδα.

Πλούσιο φωτογραφικό υλικό συμπληρώνει τα κείμενα, με παλιές και σύγχρονες εικόνες, σε μια προσπάθεια το σύνολο να αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο που ενώνει το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον στη γευστική παράδοση της Γορτυνίας.
 
Οι γεύσεις και οι μυρωδιές «ξυπνούν» τις πιο δυνατές αναμνήσεις και συγκινήσεις….
Ευχαριστώ ΟΛΟΥΣ όσοι με βοήθησαν με κάθε τρόπο!!

Σχεδιασμός: Matrix Design - Αποστόλης Παπαγεωργίου -Τρίπολη

 

Προσεχώς θα δημοιεύσω νεώτερη ανακοίνωση για την πρώτη παρουσίαση που θα γίνει στην Αθήνα. 

Πληθυσμός της Ελλάδας- Πελοπόννησος, Αρκαδία, Γορτυνία το 1844 και το 2022- Σκέψεις και συγκρίσεις

Με αφορμή την Απογραφή 2021 του ελληνικού πληθυσμού ας κάνουμε κάποιες αντιπαραβολές και συγκρίσεις με σχετικές απογραφές  παλαιότερα….αρκετά παλαιότερα….στις αρχές του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Τότε που οι Έλληνες βγήκαν λιγότεροι και αποδεκατισμένοι μέσα από έναν οκταετή Αγώνα για απελευθέρωση από τους Τούρκους και το επόμενο διάστημα προσπαθούσαν να οργανώσουν κράτος, αντιμετωπίζοντας χιλιάδες προβλήματα.

Από ΦΕΚ του 1846 όπου δημοσιεύεται συγκριτικός πίνακας του πληθυσμού κατά τα έτη 1839 έως  1844 ανά περιοχή, παρατηρούμε τα πληθυσμιακά γνωρίσματα που έρχονται σε αντίθεση με τα σημερινά.

Κυρίως εντοπίζονται στην αυξητική τάση του πληθυσμού εκείνη την εποχή, αλλά και στα επόμενα   150 χρόνια, γεγονός που οφείλεται και στα καινούρια ελληνικά εδάφη που ελευθερώθηκαν και ενώθηκαν με την μητέρα Ελλάδα, στην είσοδο Ελήνων προσφύγων από τη Μικρά Ασία κ.λ.π., συγχρόνως όμως χάθηκε πολύς κόσμος από τους διαρκείς πολέμους και τις κακουχίες. 

Αντίθετα, στις μέρες μας παρατηρείται μείωση, την κατιούσα δε πήρε ο πληθυσμός μας από το 2011, όπως δείχνουν τα στοιχεία της απογραφής. Όσο ανεβαίνει η ανάπτυξη και το βιοτικό επίπεδο τόσο μειώνεται ο πληθυσμός, συνηθισμένο φαινόμενο στις ανεπτυγμένες κοινωνίες.

 Ο πληθυσμός της Ελλάδας το 1844 ανερχόταν σε 930.235 κατοίκους στους 10 μόλις νομούς της χώρας τότε: Αττικής και Βοιωτίας, Ευβοίας,  Φθιώτιδος και Φωκίδος, Ακαρνανίας και Αιτωλίας, Αργολίδος και Κορινθίας, Αχαΐας και Ήλιδος, Αρκαδίας, Μεσσηνίας, Λακωνίας, Κυκλάδων. 

 

“Η Αφήγηση ενός Μαχητή” των Γιάννη Γκιώνη και Διονυσίου Γκιώνη

 Βιβλίο βασισμένο στο χειρόγραφο ημερολόγιο του Ευθυμίου Κατσιάπη, από το χωριό Σέρβου Γορτυνίας, στρατιώτη των Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913. Εκδόσεις Historical Quest, 1912.
“Κατέγραψε με συνταρακτική απλότητα και εντιμότητα όσα βίωσε στους Βαλκανικούς  Πολέμους. Συμμετείχε σε όλες τις μεγάλες μάχες, στα Γιαννιτσά, στου Μπιτζάνι, στο Κιλκίς. Υπέφερε από τις κακουχίες, το αφόρητο κρύο, την έλλειψη εφοδίων και υπέμεινε καρτερικά τη φρίκη του θανάτου και τα γογγητά των τραυματιών.
Ήταν ένας από τους πολλούς ανώνυμους ήρωες των Βαλκανικών Πολέμων, που όπως όλοι οι αληθινοί ήρωες, υπερέβαλλαν εαυτόν, δάμασαν τον φόβο τους και πολέμησαν για τα ιδανικά τους.
Όμως η ιστορία δεν είναι μόνο ένα άθροισμα ηρωικών πράξεων στα πεδία μαχών ή σπουδαίων πράξεων μεγάλων ηγετών. Ο Ευθύμιος Κατσιάπης και οι συμπολεμιστές του ήταν ήρωες στην καθημερινότητά τους. Μετά τον πόλεμο, επέστρεψαν στα χωράφια, στα γραφεία, στα σχολειά, στον καθημερινό μόχθο, αγωνιζόμενοι για ένα καλύτερο αύριο, με όπλα τους όχι το τουφέκι, τη λόγχη και το κανόνι, αλλά το αλέτρι, την τσάπα και την πένα….” Από την περίληψη του βιβλίου.

Οι Πλαπουταίοι στη συνέχιση του αγώνα για την απελευθέρωση

Τα παιδιά των οπλαρχηγών της Επανάστασης Γεωργάκη και Δημητράκη Πλαπούτα, με εκστρατευτικό σώμα πολεμούν για την απελευθέρωση της Θεσσαλίας και της Ηπείρου το 1854- Πορεία στο μέτωπο και επιστροφή 

Κόλιας Γεωργάκη Πλαπούτας (φωτο)

«Εις την εκστρατείαν της Καλαμπάκας τω 1854 πλείστοι έσπευσαν εθελονταί εις Θεσσαλίαν υπό τους γενναίους οπλαρχηγούς Πλαπουταίους  Κωνσταντίνον και Κόλιαν, συνάψαντες παρά τα Τρίκκαλα και πεισματώδην μάχην. Ο Γεωργίκος Δ. Πλαπούτας μετέβη εις Άρταν…..».- «Η Γορτυνία» του Τ. Κανδηλώρου, έκδοση 1898 

 

 

Απόσπασμα από το βιβλίο “ΠΛΑΠΟΥΤΑΣ” του Αγησίλαου Τσέλαλη (έκδοση 1963), βασισμένο στο αρχείο του στρατηγού Δημητράκη Πλαπούτα:

“Ο διακαής πόθος της ελευθερίας εφλόγιζε τους Θεσσαλούς και τους Ηπειρώτες. Γενικός ενθουσιαμός υπέρ της ενισχύσεως του κινήματος των υπόδουλων αδελφών συνεπήρε τους Έλληνες.
Και οι ελεύθεροι Έλληνες ετάχθησαν ομόφωνοι στο πλευρό τους.

"Αιχμάλωτος στη Μικρά Ασία" του Πολύμερου Μοσχοβίτη

 Φρικιαστικές μαρτυρίες όπως τις έζησε ο αξιωματικός και μετέπειτα αιχμάλωτος Πολύμερος Μοσχοβίτης, που δημοσιεύτηκαν ως άρθρα την περίοδο 1932-1933 στην εφημερίδα “Αθηναϊκά Νέα” και εκδόθηκαν βιβλίο το 2018 από την εφημερίδα “Τα Νέα”.
Ο Πολύμερος Μοσχοβίτης (1892 – 1950) είχε και μια σχέση με την Γορτυνία: ήταν  νυμφευμένος με την Αικατερίνη Κατριμουστάκη από τα Κακουρέϊκα της Ηραίας. 

Υπήρξε στρατιωτικός, αιχμάλωτος στη Μικρά Ασία μετά την καταστροφή, πολεμικός ανταποκριτής, δημοσιογράφος και κριτικός θεάτρου. Πιστός βενιζελικός έζησε πολλές περιπέτειες και ιστορικά γεγονότα της εποχής εκείνης μεταξύ Ελλάδας, Γαλλίας, Ιταλίας, Μέσης Ανατολής, Ινδίας και Ηνωμένων Πολιτειών. 

 

 

Ακολουθεί απόσπασμα από το βιβλίο:

Πολιορκία της Τριπολιτσάς- Οι συμβουλές του γέρο-Κόλια Πλαπούτα

Πικραμένος από το χαμό του γιου του Γεωργάκη στην πολιορκία του Λάλα ο γέρο-Κόλιας Πλαπούτας είχε μεγάλη ανησυχία για την έκβαση της πολιορκίας της Τριπολιτσάς το Σεπτέμβριο του 1821

“-Να με πάρτε να με πάτε στην Τριπολιτσά, να ιδώ τι κάνετε….Πως τα πολεμάτε; Μην πάθετε το ίδιο με το Λάλα….
Του έδωσαν την υπόσχεση, να του περάση ο πόνος κι ο θυμός να ησυχάση. Πως να τον πάνε; Ήταν ογκώδης, γέρος 87 χρονών, υπέφερε από ρευματικά-αρθριτικά. Ο Κόλιας επέμενε. Δεν ήθελε να μένη σε τούτη την έξαρση αργός. Ήθελε του πολέμου τη βοή, του τουφεκιού τον κρότο, τη μυρουδιά του μπαρουτιού. Τον φλόγιζε το πολεμικό μένος. Τον ανατάραζε η ανησυχία. Φοβόταν ο πολύπειρος αρματωλός μη γίνη το κακό, που έπαθαν οι Έλληνες στο Λάλα. Είχε αγωνία μη κάμουν καμμιά αποκοτιά ο Θοδωράκης, ο γιος του Δημητράκης. Τους ήξερε. Μη δειλιάσουν οι απόλεμοι αρχόντοι. Τους εγνώριζε έναν κι ένα.

1834-Μεταφορά της πρωτεύουσας από το Ναύπλιο στην Αθήνα

 

 18 Σεπτεμβρίου 1834 με βασιλικό διάταγμα του Όθωνα αποφασίζεται η μετάθεση της πρωτεύουσας του ελληνικού κράτους από το Ναύπλιο στην Αθήνα και ορίζεται ως ημερομηνία η 1η Δεκεμβρίου 1834, ως εξής: “Η πόλις, Αθήναι, θέλει επονομάζεσθαι απ’ εκείνης της ημέρας “Βασιλική Καθέδρα και Πρωτεύουσα”. 

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 36/28-9-1834.

Γεώργιος Καραϊσκάκης-Μάχη στο Χαϊδάρι 6 & 8 Αυγούστου 1826

 Σύμφωνα με τις περιγραφές οι μάχες του Χαϊδαρίου 6 και 8 Αυγούστου 1826 δόθηκαν στην περιοχή του Ελαιώνα, όπου υπάρχει ο πύργος Παλατάκι και στους γύρω λόφους. Μάλιστα περιγράφεται ως ένα περιφραγμένο αγρόκτημα με πύργο τότε γνωστό ως Αχερδάρι (Χαϊδάρι), ως εξής:
«θέσιν καλούμενη Χαϊδάρι, μικρόν αγροκήπιον απέχον επτά περίπου στάδια από της πόλεως τών Αθηνών και συνιστάμενον έξ ενός κήπου περιφραγμένου διά μικρού τοίχου και ενός πύργου….». 

Επικεφαλής των Ελλήνων ήταν ο στρατάρχης της Ρούμελης Γεώργιος Καραϊσκάκης με σώμα ατάκτων και ο φιλέλληνας Φαβιέρος με τακτικό στρατό που αντιμετώπισαν τα στρατεύματα του Κιουταχή, παρά τις διαφωνίες μεταξύ τους ως προς την πολεμική τακτική που θα ακολουθούσαν.

Η μετεπαναστατική ελεύθερη Ελλάδα-όρια και διοικητική διαίρεση-όρια και διοίκηση στην Αρκαδία

 Όπως γνωρίζουμε, μετά την  Επανάσταση, το νεοσύστατο ελληνικό κράτος ήταν πολύ μικρό και τα βόρεια σύνορα του ακολουθούσαν την νοητή γραμμή από τον Αμβρακικό κόλπο ως τον Παγασητικό. Περιλάμβανε την Πελοπόννησο, την Στερεά Ελλάδα και τα νησιά των Κυκλάδων. Πολλές ακόμα ελληνικές περιοχές παρέμεναν σκλαβωμένες στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Με βασιλικό διάταγμα του 1833 “περί διαιρέσεως του Βασιλείου και της διοικήσεως του” κατόπιν γνωμοδότησης του Υπουργικού Συμβουλίου, η μικρή ελεύθερη Ελλάδα διαιρείται σε 10 νομούς και 42 επαρχίες.
Α. Ο Νομός της Αργολίδος και Κορινθίας
Β. Ο Νομός της Αχαΐας και  Ήλιδος
Γ. Ο Νομός της Μεσσηνίας
Δ. Ο Νομός της Αρκαδίας
Ε. Ο Νομός της Λακωνίας
ΣΤ. Ο Νομός της Ακαρνανίας και Αιτωλίας
Ζ. Ο Νομός της Φωκίδος και Λοκρίδος
Η. Ο Νομός Αττικής και Βοιωτίας
Θ. Ο Νομός της Ευβοίας.
Ι. Ο Νομός των Κυκλάδων.

 

Θάνατος Δημητρίου Πλαπούτα -Ιούλιος 1864

Τον Ιούλιο του 1864 πέθανε στον πύργο του στο χωριό Παλούμπα Γορτυνίας  ο μεγάλος οπλαρχηγός του Αγώνα Δημήτριος Πλαπούτας ή Κολιόπουλος σε ηλικία 78 ετών. Πήρε μέρος στις μεγαλύτερες μάχες της Επανάστασης  δίπλα στον Αρχιστράτηγο Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και φυλακίστηκε στο Παλαμήδι μαζί του για υποτιθέμενη υπονόμευση του καθεστώτος του βασιλιά Όθωνα, ενώ συμμετείχε στην τριμελή επιτροπή που συνόδευσε τον ερχομό του Όθωνα στο Ναύπλιο.

Ο Πλαπούτας λίγο προ του θανάτου του στο Παλούμπα

(Από το βιβλίο "Ο ΠΛΑΠΟΥΤΑΣ" του Αγησίλαου Τσέλαλη, εκδόσεις Γιαννίκος 1962):

Εκλογές 1843-Εκλογή εκλεκτόρων και πληρεξουσίων στη Γορτυνία- Ονόματα εκλογέων στο χωριό Σέρβου

Μετά την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 που ξεσηκώθηκε ο λαός εναντίον του βασιλιά Όθωνα και ζήτησε σύνταγμα, υπογράφτηκαν από τον ίδιο διατάγματα ώστε να δρομολογηθούν διαδικασίες για την εκλογή πληρεξουσίων οι οποίοι θα έπαιρναν μέρος στην Εθνοσυνέλευση για την κατάρτιση και ψήφιση του Συντάγματος του 1844. Το νομοθετικό πλαίσιο, βάσει του οποίου θα εκλέγονταν οι πληρεξούσιοι, ήταν αυτό του Κυβερνήτη Καποδίστρια που χρησιμοποιήθηκε στην Δ’ Εθνοσυνέλευση του Άργους το 1829.
Εκλεγόταν ένας εκλέκτορας από κάθε χωριό ή περισσότεροι, αναλόγως τον αριθμό των οικογενειών και κατόπιν πήγαινε στη συνέλευση της επαρχίας όπου εκλέγονταν οι πληρεξούσιοι που έπαιρναν μέρος στην Εθνοσυνέλευση. Οι εκλογές έγιναν στις 19/9/1843 στην επαρχία Καρύταινας (μετέπειτα Γορτυνίας). Οι υποψήφιοι έπρεπε να είναι τουλάχιστον 30 ετών και να έχουν εισόδημα τριπλάσιο του εισοδήματος των εχόντων δικαίωμα ψήφου.
Ο χώρος που διεξάγονταν οι εκλογές ήταν η εκκλησία του χωριού ή της κωμόπολης και ακολουθείτο η παρακάτω διαδικασία. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας και παρουσία του ιερέα και του δημοτικού παρέδρου, δηλαδή του εκλεγμένου εκπροσώπου της δημοτικής αρχής κάθε χωριού, ο ιερέας που τελούσε τη Θεία Λειτουργία συνέτασσε τον κατάλογο των πολιτών που είχαν ψήφο. Στη συνέχεια, ο ιερέας με το Ευαγγέλιο όρκιζε τους πολίτες με τον ακόλουθο όρκο, τον οποίο διάβαζε ο γεροντότερος της Συνέλευσης και τον επαναλάμβαναν οι πολίτες με ανυψωμένο το δεξί χέρι:

 

Καλό μήνα! 1-7-2022

 

Καλό μήνα! Με υγεία, ησυχία, δροσιά και ευχάριστες στιγμές!

Ιούλιος ή Αλωνάρης κατά την παράδοση.

Ο μήνας του αλωνίσματος των σιτηρών που αποτελούν τη βάση της διατροφής των ανθρώπων, από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι τις μέρες μας. Είναι μια χαρούμενη περίοδος γιατί ολοκληρώνεται η κοπιώδης διαδικασία παραγωγής του καρπού και το παραγόμενο πολύτιμο προϊόν μεταφέρεται στις αποθήκες.

φωτο: Αναπαράσταση παραδοσιακού αλωνίσματος στο Βαλτεσινίκο Γορτυνίας 2018

 

 

Υ. Γ. (Ύστερα από αρκετό καιρό, λόγω φόρτου εργασίας, επιστροφή στο αγαπημένο μου ιστολόγιο με νέο υλικό).