Θάνατος Δημητρίου Πλαπούτα -Ιούλιος 1864

Τον Ιούλιο του 1864 πέθανε στον πύργο του στο χωριό Παλούμπα Γορτυνίας  ο μεγάλος οπλαρχηγός του Αγώνα Δημήτριος Πλαπούτας ή Κολιόπουλος σε ηλικία 78 ετών. Πήρε μέρος στις μεγαλύτερες μάχες της Επανάστασης  δίπλα στον Αρχιστράτηγο Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και φυλακίστηκε στο Παλαμήδι μαζί του για υποτιθέμενη υπονόμευση του καθεστώτος του βασιλιά Όθωνα, ενώ συμμετείχε στην τριμελή επιτροπή που συνόδευσε τον ερχομό του Όθωνα στο Ναύπλιο.

Ο Πλαπούτας λίγο προ του θανάτου του στο Παλούμπα

(Από το βιβλίο "Ο ΠΛΑΠΟΥΤΑΣ" του Αγησίλαου Τσέλαλη, εκδόσεις Γιαννίκος 1962):

 

"Το 1864 ήταν 78 χρονών, κι έμενε κοντά στα παιδιά του, στους ανιψιούς του και τα εγγόνια του, μαζί με τους συμπολεμιστές και τους συγχωριανούς του, στο αγαπημένο του χωριό, που τον έθρεψε και τον  εχάρισε στο έθνος την πιο υπέρτατη και κρίσιμη στιγμή. Εκεί στο Παλούμπα, στον πύργο που έκτισε ο πατέρας του ο γέρο Κόλιας, εκάθησε και έγραψε τα βιογραφικά του και τις "Παρατηρήσεις" του.

Ήταν πρόωρα γερασμένος από την σκληραγωγία, τις αγωνίες, τους κόπους μακρού και σκληρού πολέμου, τις περιπέτειες, στενοχώριες. Ζούσε με τη μικρή περιουσία που του άφησε με τη διαθήκη του ο γέρο Κόλιας, και τη μικρή σύνταξη. Είχε ένα σπίτι στην Τρίπολη, όπου έμενε όταν πήγαινε. Τίποτε άλλο. Ποτέ δε λογάριασε ότι ήταν οικογενειάρχης με πολλά κορίτσια άπροικα, μια και δε λογάριασε ποτέ τη ζωή του στις μάχες. Και ό,τι είχε το διέθεσε για τον Αγώνα. Ό,τι του έδωσαν γι' αποζημίωση των θυσιών του, τα διέθεσε να εξοφλήση υποχρεώσει, που είχε αναλάβη προσωπικά κατά τη διάρκεια του αγώνος.....

.....ο  πολέμαρχος ετάφη στην Κοκόριζα(έξω και αγνάντια στο χωριό)....στον τάφο του εστήθη μικρό μνημείο και στ' αποκαλυπτήρια του παρέστη τιμητικά ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α'. Ένας κερευνός το γκρέμισε....."

 

Από το βιβλίο του Τ. Κανδηλώρου “Η Γορτυνία”, έκδοση 1898:

“….ο Δημητράκης Πλαπούτας, γεννηθείς την 15 Μαΐου 1786 και διδαχθείς  εν Παλούμπα ολίγην ανάγνωσιν και γραφήν, επεδόθη εις το έργον του πατρός αυτού ενυμφεύθη την 20 Μαΐου 1803 την Στεκούλαν Αναγνώστου Κολοκοτρώνη εκ Στεμνίτσης, καθ’ χρόνον ο Θεόδωρος  ήν εν διωγμώ. Εις τα 1805 έκτισεν εκ βάθρων ναόν του αγίου Γεωργίου εν Παλούμπα και κατά το 1808 μετέβη εις Ζάκυνθον, ένθα υπηρέτησεν ως υπαξιωματικός εις τον αγγλικόν στρατόν γενόμενος τω 1810 εκατόνταρχος και έλαβε μέρος εις την μάχην της Αγίας Μαύρας κατά των Γάλλων. Εις Παλούμπα δ’ επέστρεψε το πρώτον την 19 Αυγούστου  1812 και εβοήθει τον πατέρα του, κληθείς προς τούτο ως ανδρείος και πολυμήχανος υπό του εν μεγάλη τότε ακμή Δεληγιάννη, επανελθών δε και δευτέραν φοράν εις Ζάκυνθον έμεινεν εκεί μεχρι τέλους του 1818...”

“..εκ των μεγάλων Γορτυνίων ο Πλαπούτας, τιμηθείς και δια του Βαυαρικού Μεγαλόσταυρου, διωρίσθη τω 1850 μέλος της επιτροπής των απόρων αγωνιστών και τω 1862 μεγάλως συνέβαλε προς καταστολήν των Ναυπλιακών. Ερωτηθείς δε υπό του ησυχάσαντος πλέον Βασιλέως, απήντησεν ευτόλμως: “ο καπνός μόνον έσβυσε Μεγαλειότατε, αλλ’ η φωτιά καίει.”.
Μη εισακουσθείς δ’ υπό του ψυχρανθέντος Όθωνος, επέστρεψεν εις Παλούμπα και εκεί τεθλιμμένος έμαθε την αναμενομένην εκθρόνισιν. Εις το σπουδαίον ιστορικόν αρχείον αυτού σώζεται σχέδιον θερμοτάτης επιστολής αυτού προς τον Όθωνα, μέλλοντα να εορτάση την εικοσιπενταετηρίδα της Βασιλείας του, πλήρης ανορθογραφιών και άνευ ουδεμιάς στίξεως και τόνου, αποδεικνύον ότι δεν απαιτείται και μεγάλη παιδεία όπως δοξάση τις την μαχομένην πατρίδα του.
Ο Πλαπούτας απέθανεν εις Παλούμπα εξ αποπληξίας την 5 Ιουνίου 1864 (1). Ατυχώς όμως επί της επιταφίου πυραμίδος δεν εγγράφη το ποιητικώτατον επιτύμβιον, όπερ δι αυτόν έγραψεν ο ένθους Βαλαωρίτης, εικονίζων την ψυχήν αυτού απευθυνομένην εις τον προς Δυσμάς λόφον του Λάλα, ένθα είχε ταφή ο ήρως  Γεωργάκης (αδελφός του). Ούτως ο στρατηγός λέγει προς τον παραρρέοντα Αλφειόν:

Πάψε Ροφιά το βογγητό...Στρέψε τα κύματα σου
Νά ‘χη στου Λάλα ελεύθερο το πέταμα η ψυχή μου
Ξέρεις εκεί ποιος κείτεται!...Δεν θέλω τα νερά σου
Ποτάμι ν’ ανταριάζωνται, ν’ αρπάζουν το φιλί μου
Όταν εδώθε θα πετά να τον καλονυκτίζη…
Πάψε Ρουφιά το βογγητό….Σίγησε...μη τολμήσης
Τ’ αδέρφια να χωρίσης,
Γιατί ο Πλαπούτας και νεκρός κρατεί το μετερίζι….

Από το βιβλίο του Τ. Κανδηλώρου “Η Γορτυνία”, εκδοση 1898

1. Αλλού αναφέρονται ως ημερομηνίες θανάτου η 5η και η 27η Ιουλίου. Πιθανότερη είναι η 5η Ιουλίου.