Εικόνες της φύσης

Εικόνες της φύσης
Σέρβου Γορτυνίας-Στη κορυφή Φραντζινέτα, Αύγουστος 2023

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2025

Οι πρώτες αγροτικές συντάξεις στην Ελλάδα

Αφορμή, γι αυτήν την ανάρτηση, μια παλιά απόδειξη πληρωμής της αγροτικής σύνταξης στη γιαγιά μου το έτος 1963, όταν άρχισε η καταβολή αγροτικών συντάξεων στην Ελλάδα.  Νομίζω ότι το μηνιαίο ποσό ήταν μικρότερο, αλλά αυτά που πληρώθηκαν στη γιαγιά ήταν καθυστερούμενα.
Από το 1962 που ψηφίστηκε ο νόμος έτρεξαν όλοι άνω των 65 ετών να ετοιμάσουν τα δικαιολογητικά τους για να υποβάλλουν αίτηση. Και τότε έγινε ένας τραγέλαφος! Πολλών, δεν είχαν δηλωθεί οι γεννήσεις, άλλων δεν είχαν δηλωθεί οι γάμοι...κυρίως οι γυναίκες ήταν “άγραφα χαρτιά”! Έτρεχαν με μάρτυρες να δηλωθεί στο περίπου η γέννηση τους ή έψαχναν τους γάμους στη μητρόπολη, αμοιβές με χρήματα ή και ζώα στους μάρτυρες ή στους τοπικούς άρχοντες να “φτιάξουν τα χαρτιά” και ένα σωρό άλλα πράγματα για να τακτοποιηθούν τα δημοτολόγια των κοινοτήτων. Συγκεκριμένα αυτά που αναφέρω συνέβησαν στην Γορτυνία της Αρκαδίας. Τα έχω ακούσει από μεγαλύτερους για συγκεκριμένα πρόσωπα και γεγονότα. Ψέμματα να λέμε; Κάπως έτσι οργανωθήκαμε ως κράτος. 

 Όμως, τι χαρά για όλους! Οι παππούδες και οι γιαγιάδες ένιωσαν τι πάει να πει αξιοπρέπεια, μπορούσαν να καλύψουν κάποια έξοδα και το κυριότερο! Έκαναν δώρα στα εγγόνια τους! Πόσες φορές δεν πείραμε μποναμά τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά; Πόσες φορές δεν πείραμε επιβράβευση για τις σχολικές μας επιδόσεις, ή κάλυψη εξόδων για να μπορέσουμε να φοιτήσουμε στα σχολεία των μεγαλύτερων χωριών;
Πριν το 1962, ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού πληθυσμού, οι αγρότες, δεν είχαν ασφαλιστική κάλυψη και σύνταξη γήρατος.
Έτσι, οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας που ήταν αδύναμοι προς εργασία, εξαρτιόντουσαν απολύτως από τα παιδιά τους. Στην ελληνική ύπαιθρο συνηθιζόταν κατά κανόνα οι γέροντες γονείς να συγκατοικούν με το μεγαλύτερο παιδί (αγόρι) το οποίο είχε παντρευτεί και εξακολουθούσε να μένει στο πατρικό σπίτι αναλαμβάνοντας συγχρόνως και την φροντίδα τους. Τ’ άλλα αγόρια έκτιζαν καινούριο σπίτι κάπου δίπλα ή ξενιτεύονταν. Τα δε κορίτσια, όταν παντρεύονταν, κατοικούσαν στου συζύγου τους το σπίτι με υποχρεώσεις προς τα πεθερικά και δεν είχαν καμμία υποχρέωση αλλά ούτε και δικαίωμα στο πατρικό τους σπίτι. Τα κοινωνικά ήθη τηρούνταν απαρέγκλιτα κι έτσι διασώζονταν οι καημένοι οι γέροντες από την δυστυχία και την ανέχεια. Ακόμα κι αν δεν υπήρχε πραγματική αγάπη στην οικογένεια, φρόντιζαν αναγκαστικά τους γέροντες γιατί το όριζαν τα αυστηρά ήθη. Αλίμονο σ’ εκείνους που δεν είχαν παιδιά….


Όπως λένε και οι παλιότεροι, ο Γεώργιος Παπανδρέου ζήτησε ως αντιπολίτευση τη χορήγηση συντάξεων στους αγρότες και η κυβέρνηση Κων. Καραμανλή την υλοποίησε το 1962.
Απόσπασμα από άρθρο Χρ. Αναστασίου 1-11-2015 -εφημ. “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ”.
“…..καθώς οι αρμόδιοι έπρεπε να αναμείνουν έως τον Απρίλιο του 1960 τη δειγματοληπτική απογραφή του ελληνικού πληθυσμού, ώστε οι υπολογισμοί τους για τις χρηματοδοτικές ανάγκες της συνταξιοδότησης των αγροτών να είναι ακριβείς. Βάσει αυτής, προέκυψαν πάνω από 300.000 δικαιούχοι. 


Ενόσω αυτή η διαδικασία εξελισσόταν, η ΕΔΑ και το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα του Γεωργίου Παπανδρέου έσπευσαν να καταθέσουν πρόταση νόμου τον Ιανουάριο του 1960 για την παροχή σύνταξης στους αγρότες, έπειτα από εσωτερική πληροφόρηση από τον κύκλο του πρωθυπουργού, περί επικείμενης κατάθεσης νομοσχεδίου για την αγροτική ασφάλιση. Πλέον, η κυβέρνηση, πέρα από τα πρακτικά προβλήματα που προέκυπταν από τη θέσπιση της ασφάλισης 4.000.000, άμεσα και έμμεσα, απασχολουμένων με τη γεωργία, είχε να αντιπαρέλθει και την πίεση της αντιπολίτευσης. Εχοντας στα χέρια του τα απαραίτητα στοιχεία –το πόρισμα της πενταμελούς επιτροπής, την έκθεση του Dr. Krohn και τη μελέτη του υπουργείου Γεωργίας περί ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής από φυσικές καταστροφές– ο Καραμανλής κατέθεσε στη Βουλή στις 18 Νοεμβρίου 1960 νομοσχέδιο με τίτλο «Περί Γεωργικών Κοινωνικών Ασφαλίσεων».
Οι διατάξεις του προέβλεπαν τη χορήγηση από τον Ιούλιο του 1962 σύνταξης γήρατος, ασθενείας και θανάτου στους έχοντες υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους, την ολοκλήρωση του δικτύου των αγροτικών ιατρείων και νοσοκομειακών σταθμών, την αυτοδίκαιη ασφάλιση από 1ης Ιανουαρίου 1961 της παραγωγής από χαλάζι και παγετό, και την ίδρυση του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων, που θα αναλάμβανε τη διαχείριση της τριπλής ασφάλισης των αγροτών. Το συνολικό κόστος σε ετήσια βάση υπολογιζόταν σε 1,2 δισ. Δραχμές..”