Φωτάκος-Επίλογος του έργου “Βίοι Πελοποννησίων ανδρών”

Τα απομνημονεύματα που μας άφησε ο  Φώτιος Χρυσανθόπουλος ή Φωτάκος  από τα Μαγούλιανα Γορτυνίας, αποτελούν μια από τις κύριες πηγές πληροφόρησης για τα ιστορικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν την περίοδο της Επανάστασης.

 Ο ίδιος υπήρξε αγωνιστής, υπασπιστής  και γραμματέας του Γέρου του Μωριά, που έζησε  τη φωτιά του αγώνα στην Πελοπόννησο καθώς και τις τότε πολιτικές εξελίξεις. Όλοι οι νεώτεροι ιστορικοί αντλούν στοιχεία από τα έργα του και είναι ευτύχημα που τα έχουμε.

 

 

Στον επίλογο του έργου “Βίοι Πελοποννησίων ανδρών κληρικών στρατιωτικών και πολιτικών των αγωνισαμένων τον αγώνα της Επαναστάσεως”, με λίγα λόγια, απλά, ταπεινά, αλλά πολύ ουσιαστικά, παραδίδει τη δουλειά του στους αναγνώστες:  

Αγωνιστές του '21 από το Βαλτεσινίκο και την περιοχή Κλείτορος της Επαρχίας Καρύταινας (Γορτυνίας)

 Πρόκριτοι και οπλαρχηγοί από το Βαλτεσινίκο και γενικότερα από την περιοχή Κλείτορος της Επαρχίας Καρύταινας (μετέπειτα επαρχίας Γορτυνίας)
 

Από το έργο του Φωτάκου, αγωνιστή, υπασπιστή και γραμματέα του Κολοκοτρώνη "Βίοι Πελοποννησίων Ανδρών" :
 
"ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΛΟΓΙΩΤΑΤΟΣ

Ήτον από τον Βαλτεσινίκον. Εχρημάτισεν εις Τουρκικήν πολιτικήν υπηρεσίαν προ της επαναστάσεως, πλησίον του διερμηνέως του Πασά της Πελοποννήσου. Εφυλακίσθη και αυτός εντός της Τριπολιτσάς, μετά δε την άλωσιν διωρίσθη μέλος της εφορείας Καρυταίνης. Κατόπιν δε η Κυβέρνησις ενεπιστεύθη εις αυτόν τα πολεμοφόδια, δια να τα μοιράζῃ εις τα στρατόπεδα κατ᾿ αναλογίαν και κατ᾿ ανάγκην. Ετιμάτο δε και ηγαπάτο από όλους δια την ευθύτητα του.

Αγωνιστές από τα Μαγούλιανα και τη Λάστα της επαρχίας Καρύταινας

 

Μαγούλιανα Γορτυνίας

Η επαρχία της Καρύταινας ήταν περίπου η μετέπειτα επαρχία Γορτυνίας και λίγο μεγαλύτερη.  

 

Ο κυριότερος αγωνιστής από τα Μαγούλιανα είναι ο γνωστός Φωτάκος που εκτός από πολεμιστής, υπασπιστής και γραμματέας του Θ. Κολοκοτρώνη πρόσφερε σπουδαίο έργο γράφοντας τα “Απομνημονεύματα”, την εξιστόρηση των γεγονότων όπως ό ίδιος τα έζησε. 

 

 

 

 

Φωτάκος: Οπλαρχηγοί 1821 περιοχής Λιοδώρας επαρχίας Καρύταινας

 

Ο Φωτάκος  στο έργο του “Βίοι Πελοποννησίων Ανδρών” κάνει αναφορά στους Πελοποννησίους οπλαρχηγούς και κληρικούς που έλαβαν μέρος στην Επανάσταση.
Παραθέτω ένα απόσπασμα με τους οπλαρχηγούς της περιοχής Λιοδώρας, μέρους της επαρχίας Καρύταινας.

Η περιοχή της Λιοδώρας ήταν περίπου η περιοχή της Ηραίας με κέντρο του Παλούμπα. Η επαρχία της Καρύταινας ήταν περίπου η μετέπειτα επαρχία Γορτυνίας και λίγο μεγαλύτερη.
Πρωτεργάτες του Αγώνα στην περιοχή ήταν τα μέλη της  οικογένειας Πλαπούτα με προεξέχοντα τον Δημήτρη Πλαπούτα,  στενό συνεργάτη και έμπιστο του Κολοκοτρώνη.
Εκτός από τους Πλαπουταίους αναφέρεται τον  Φώτη Δάρα και Παπα Σχίζα από του Σέρβου, τον Πανουσάκο και Πανουργιά από Παλούμπα, τον Τσάκαλο από Κοκορά, τον Παπαγιώργη από Ζουλάτικα (Αετορράχη) και τον Καφετσή από τον Βλόγγο, στενό συνεργάτη του Δ. Πλαπούτα.

 
ΕΠΑΡΧΙΑ ΚΑΡΥΤΑΙΝΗΣ (περιοχή Λιοδώρας)

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Η ΠΛΑΠΟΥΤΑΣ

Φώτιος Χρυσανθόπουλος ή Φωτάκος από τα Μαγούλιανα Γορτυνίας-"Προετοιμασίες για την Επανάσταση"

Ο Φώτιος Χρυσανθόπουλος ή Φωτάκος γεννήθηκε στα Μαγούλιανα Γορτυνίας (1798) και υπήρξε Αγωνιστής του 21, αλλά και ιστορικός του Αγώνα. Από νέος υπηρέτησε τα ιδανικά της Φιλικής Εταιρείας που τον έστειλε στην Πελοπόννησο να οργανώσει τον Αγώνα. Είχε μυηθεί στη Ρωσία όπου είχε μεταβεί ασχολούμενος με το εμπόριο. Πολέμησε παντού όπου και ο Κολοκοτρώνης, σαν υπασπιστής και γραμματικός του.

Έγραψε τα “Απομνημονεύματα του Αγώνος”, τους “Βίους Πελοποννησίων Ανδρών”, τον «Βίον του Παπαφλέσσα», κ.ά. Πέθανε στην Τρίπολη το 1878.
 
 

 

Ο Φωτάκος γράφει στα "Απομνημονεύματα" του για τις προετοιμασίες της Ελληνικής Επανάστασης: