Τα απομνημονεύματα που μας άφησε ο Φώτιος Χρυσανθόπουλος ή Φωτάκος από τα Μαγούλιανα Γορτυνίας, αποτελούν μια από τις κύριες πηγές πληροφόρησης για τα ιστορικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν την περίοδο της Επανάστασης.
Ο ίδιος υπήρξε αγωνιστής, υπασπιστής και γραμματέας του Γέρου του Μωριά, που έζησε τη φωτιά του αγώνα στην Πελοπόννησο καθώς και τις τότε πολιτικές εξελίξεις. Όλοι οι νεώτεροι ιστορικοί αντλούν στοιχεία από τα έργα του και είναι ευτύχημα που τα έχουμε.
Στον επίλογο του έργου “Βίοι Πελοποννησίων ανδρών κληρικών στρατιωτικών και πολιτικών των αγωνισαμένων τον αγώνα της Επαναστάσεως”, με λίγα λόγια, απλά, ταπεινά, αλλά πολύ ουσιαστικά, παραδίδει τη δουλειά του στους αναγνώστες:
Επίλογος
“Κανείς δια τας ανωτέρω συντόμους βιογραφίας από τους συμπατριώτας μου τους Πελοποννησίους δεν πρέπει να παραπονήται αν ελησμόνησα τινάς εξ αυτών, ή ότι δια τον ένα έγραψα πολλά και δια τον άλλον ολίγα, διότι όσα και όπως μου ήρχοντο εις την μνήμην πρόσωπα και πράγματα κατά τον χρόνον, κατά τον οποίον εσυλλογιζόμην να τα ενθυμηθώ, αυτά έγραψα και εμνημόνευσα. Όσα δε εγώ παράλειψα, ας τα είπη και άλλος.
Προλέγω όμως ότι πολλά γράμματα υπάρχουσιν εις τους αλλοεθνείς από πολλά πρόσωπα πολιτικά και κληρικά σταλέντα, τα οποία θα τα φέρουν εις το φως καμμίαν φορά, και τότε θα ίδουν οι Έλληνες τον πατριωτισμόν των υποκειμένων εκείνων, τους οποίους τώρα ίσως εν αγνοία τους επαινούν.
Εν τούτοις ο σκοπός ήτον ένας και ο αυτός και δι’ αυτόν όλοι εδούλευσαν και εθυσίασαν, σχετικώς δε οι Πελοποννήσιοι έκαμαν περισσότερα και ενέργησαν συστηματικώτερα δια την Ελληνικήν Επανάστασιν, ουχ’ ήττον όμως όλοι οι Έλληνες έλαβον μέρος εις αυτήν, και δια να είπω καλλίτερα, όλοι όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθησαν, ο Σέρβος, ο Βούργαρος, ο Θραξ, ο Μαυροβουνίσιος, ο Μακεδών, ο Θεσσαλός, ο Ηπειρώτης, ο Ανατολίτης και πάσα η γη η πατηθείσα ποτέ από τους παλαιούς Έλληνας, και νεωστί από την αυτοκρατορίαν, την λεγομένην Γραικορωμαϊκήν και Βυζαντιακήν.
Επίσης δε και εκ των άλλων εθνών οι ελθόντες και ονομασθέντες φιλέλληνες, όλοι αυτοί το αυτό δικαίωμα έχουν εις την Ελληνικήν ελευθερίαν διότι μας εβοήθησαν λόγω και έργω. Τα δε ονόματα τούτων θέλομεν γράψει και μνημονεύει εις την προσευχήν μας την Μεγάλην, όταν παρακαλούμεν τον Πλάστην μας, και να λέγωμεν να σώση και αυτούς. Τα δε παιδιά μας να τα κατηχώμεν, ότι χρεωστούμεν εις αυτούς, και όταν λάβουν, ο μη γένοιτο, τοιαύτην ανάγκην, ότι πρέπει να τους βοηθήσουν και αυτά με την χύσιν του αίματος των, και να πληρώσουν το πατρικόν χρέος των. Αυτήν την παραγγελίαν τους αφίνομεν και προσέτι κάμποσα δάνεια εις την Αγγλίαν”.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου