Το Φαράγγι της Γκούρας στην Ηραία Γορτυνίας

1.Μερική άποψη του φαραγγιού
2. Σπηλιά Γιαννικούλια
φωτο:Γ.Κατσιαβού
ομάδας ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο.
3. Τρανή Σπηλιά

Το Φαράγγι της Γκούρας βρίσκεται στο Δήμο Ηραίας Γορτυνίας κατά το μεγαλύτερο μέρος του και το υπόλοιπο στο Δήμο Τροπαίων Γορτυνίας που είναι όμοροι Δήμοι του νομού Αρκαδίας. Η "Γκούρα", είναι χείμαρρος που ξεκινά από τις πλαγιές του βουνού Αρτοζήνος, δυτικά της Δημητσάνας και αφού διασχίσει περίπου 13,5 χιλιόμετρα συμβάλλει με το ποτάμι Τουθόα ή Λαγκαδινό Ρέμα.
Κατά μήκος της Γκούρας, δεξιά και αριστερά, υπάρχουν δέκα χωριά: Σέρβου, Λυκούρεση, Ψάρι, Αράπηδες, Σαρακίνι, Παλούμπα, Λυσσαρέα,Όχθια,Κοκκινοράχη του Δήμου Ηραίας και Αετορράχη του Δήμου Τροπαίων.
Στα παλιά χρόνια, όλη η δραστηριότητα των κατοίκων των χωριών αυτών ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη "Γκούρα". Σε όλο το μήκος του χειμάρρου υπήρχαν νερόμυλοι, στάνες, αγροτικές καλλιέργειες, ασβεστοκάμινα, εξωκλήσια και πηγές. Μετά τη μείωση του πληθυσμού λόγω της εσωτερικής μετανάστευσης ερημώθηκε όλη η περιοχή. Όμως αυτό είχε και ως αποτέλεσμα την αλματώδη ανάπτυξη της βλάστησης που συνέβαλε στην ομορφιά του φαραγγιού. Αρκετές σπηλιές, μικρές και μεγάλες, στολίζουν τις παρόχθιες περιοχές καθώς και τα κάθετα ρέματα που χύνονται στη "Γκούρα". Είναι στο σύνολο τους ανεξερεύνητες επιστημονικά Θα αναφέρω τις πιο γνωστές: Τρανή Σπηλιά, Γουρουνοσπηλιά, Σπηλιά του Αράπη, Μαύρη Σπηλιά, του Γιαννικούλια η Σπηλιά. Η τελευταία, του Γιαννικούλια η Σπηλιά, είναι η πιο σημαντική γιατί σώζεται κτίσμα 7 ορόφων(πύργος Γιαννικούλια) στο κοίλωμα της, είναι σε βραχώδη και απόκρημνη όχθη του φαραγγιού πνιγμένη στις φυλλωσιές. Χρονολογείται από την εποχή της Τουρκοκρατίας Δεν είναι δυνατόν κανείς εύκολα να την προσεγγίσει παρά μόνο με αναρρίχηση. Η εν λόγω σπηλιά εξερευνήθηκε και χαρτογραφήθηκε από ομάδα σπηλαιολόγων με το κ. Β.Τουντόπουλο του συλλόγου ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο στα πλαίσια της εξόρμησης του Ορειβατικού Ομίλου "Η ΓΚΟΥΡΑ" (2/5/2009) στο Φαράγγι της Γκούρας.



Η μορφολογία του "Φαραγγιού της Γκούρας" είναι ποικίλη Έχει ανοικτά και βατά τμήματα, έχει επίσης κλειστά και δύσκολα πλην όμως είναι αυτά που έχουν όλα τα στοιχεία που δίνουν τον χαρακτηρισμό του ως φαράγγι. Πελώριοι βράχοι εκατέρωθεν στενεύουν την κοίτη κατά διαστήματα ενώ η χλωρίδα είναι εντυπωσιακή. Από την έναρξη του φαραγγιού μέχρι το τέλος συναντά κανείς: πλατάνια, ιτιές, μέλεους, πουρνάρια, σφεντάμια, γλατζινιές, σημύδες, βάγιες, κουτσουπιές, σφελάχτια,βάτα, σπάρτα, ρίγανη, φρουσκούνι, κυκλάμινα, κρόκους και ένα σωρό άλλα δέντρα και φυτά.
Άμεση πρόσβαση στο φαράγγι έχει σε τρία σημεία. Το πρώτο είναι στην έναρξη της Γκούρας στην πλαγιά του βουνού Αρτοζήνος και στη θέση "της Γριάς ο σωρός" πάνω στον δρόμο Καρκαλού-Σέρβου.Το δεύτερο είναι στο Λυκουρεσαίικο γεφύρι, πάνω στον επαρχιακό δρόμο Σέρβου-Λυκούρεση. Το τρίτο είναι στο γεφύρι Λυσσαρέας πάνω στον επαρχιακό δρόμο Λυσσαρέα-Κοκκινοράχη. Όμως υπάρχουν και κάθετοι χωματόδρομοι και μονοπάτια από τα παρόχθια χωριά όπως από Κοκκινοράχη, Αετορράχη, Όχθια, Λυσσαρέα, Ψάρι.
Τα χωριά Λυκούρεση και Κοκκινοράχη είναι πάρα πολύ κοντά στο φαράγγι.
Το φαράγγι της Γκούρας είναι ακόμα αναξιοποίητο τουριστικά. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες να αναδειχτεί. Την ιδέα, που ξεκίνησε από κάποιους οραματιστές ιδιώτες, την υποστήριξε ο Δήμος Ηραίας. Δυναμικά έχει αναλάβει ρόλο προώθησης του θέματος ο Ορειβατικός Όμιλος "Η ΓΚΟΥΡΑ"που ιδρύθηκε το 2008 με πλούσια δραστηριότητα μέχρι τώρα, του οποίου έχω τη χαρά και τη τιμή να είμαι Γραμματέας και να εργάζομαι για τους σκοπούς του. Ευελπιστώ ότι με κόπο και προσπάθεια θα καταφέρουμε να αναδειχτεί και να γίνουν τα απαραίτητα έργα υποδομής(σηματοδότηση,ασφαλή μονοπάτια,ανάδειξη αξιοθέατων,χώροι αναψυχής) ήπιας μορφής, που θα το καταστήσουν κατάλληλο ούτως ώστε να οργανώνονται πεζοπορίες από τους φυσιολατρικούς συλλόγους και γενικότερα.
Ευελπιστώ επίσης ότι η Πολιτεία με τους φορείς της θα κατασκευάσει το δρόμο Σέρβου-Κοκκινοράχη πάνω στον υπάρχοντα χωματόδρομο από τριακονταπενταετίας περίπου, που ταλανίζει τους κατοίκους των γύρω χωριών και εκτείνεται καθ΄όλο το μήκος του παράλληλα με το Φαράγγι της Γκούρας και αποτελεί την πιο σύντομη έξοδο προς την Ολυμπία και γενικά για την Ηλεία. Πιστεύω ότι πολλοί παραθεριστές των ορεινών χωριών γύρω από τη "Γκούρα"(π.χ. Σέρβου) τη περίοδο του καλοκαιριού, αν έχουν ένα σύντομο δρόμο, θα "πεταχτούν'' για ένα μπάνιο στο Κατάκωλο και κατόπιν θα επιστρέψουν στη δροσιά του βουνού.
Η ανάδειξη του Φαραγγιού της Γκούρας μαζί με άλλα έργα υποδομής θα είναι το σημαντικότερο στοιχείο που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της ορεινής Ηραίας η οποία περιλαμβάνει τα χωριά που προανέφερα. Με μια πολύ σημαντική προϋπόθεση:
Είναι μια παρθένα και όμορφη περιοχή και έτσι παρθένα και όμορφη να παραμείνει.