Στη κορυφή του Αρτοζήνου

Ο κύκλος των πεζοπορικών  διαδρομών κατά την Αυγουστιάτικη παραμονή μας στου Σέρβου Αρκαδίας έκλεισε με την ανάβαση του Αρτοζήνου. Δεν ήταν η πρώτη φορά που ανέβηκα στο υπέροχο αυτό βουνό  αλλά κάθε φορά είναι ξεχωριστή και μαγική. Φτάσαμε με αυτοκίνητο μέχρι τον Αγιοδημήτρη, στις παρυφές του βουνού, περίπου στις 7 π. μ. Η διαδρομή ήταν γνωστή.

Ακολουθήσαμε πολύ ανηφορικό δρόμο με πολύ πέτρα και λιγοστή βλάστηση που καθιστούσε εύκολη τη προσπέλαση. Κάνοντας ελικοειδή πορεία σε κάποια σημεία αποφεύγαμε την κάθετη ανάβαση. Βαδίσαμε κατά μήκος της κορυφογραμμής που είναι ορατή από του Σέρβου και χωρίζει τη δυτική από την νότια πλευρά του βουνού. Η δυτική, βόρεια και η ανατολική πλευρά του Αρτοζήνου έχουν  τραχιά, απότομη, γυμνή και μολυβένια όψη ενώ η  νότια-νοτιοανατολική  πλευρά έχει όψη ομαλή, μαλακή και χρυσαφένια.  Ο Αρτοζήνος είναι ένα βουνό........

με όνομα που σε παραπέμπει στη Μυθολογία [Αρτοζήνος= άρτος Ζηνός(Δία)], με ιστορία, αφού εκεί βρισκόταν ομώνυμο χωριό που καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Τούρκους περίπου το 1750 και πρόσφατη ιστορία, δηλαδή την έντονη γεωργική δραστηριότητα μέχρι τη δεκαετία του ΄70 των Σερβαίων στις πλαγιές του. Όλα αυτά  προσδίδουν βαρύνουσα σημασία στη συνείδηση του κάθε επισκέπτη και περιπατητή. Ο Αρτοζήνος είναι το καμάρι της περιοχής. Είναι ορατός από πολύ μακριά γιατί έχει χαρακτηριστική όψη. Με όλες αυτές τις σκέψεις και το ατελείωτο αγνάντεμα ανεβαίναμε, ανεβαίναμε….. και όλα τα υπόλοιπα βουνά φαίνονταν μικρά και μακρινά. Η πρωινή δροσιά ήταν καλοδεχούμενη γιατί υπήρξε σύμμαχος στο περπάτημα. Το ανέβασμα ήταν γοητεία αλλά το φτάσιμο στη κορυφή ήταν ελευθερία και υπερηφάνεια. Βγήκαμε «αγνάντιο». Και τι «αγνάντιο»! Όλα στα πόδια μας! Ολόγυρα στον ορίζοντα ξεχώριζαν οι κορυφές των μεγαλύτερων βουνών της Πελοποννήσου. Οι κορυφές του Μαίναλου, του Ταΰγετου, του Λύκαιου, του Ερύμανθου, του Χελμού! Και θέα στη θάλασσα του Ιονίου!

Το Φαράγγι της Γκούρας από ψηλά χανόταν στο βάθος πίσω από τα βουνά.

 Αντίκρυ ήταν η άλλη κορυφή του ευρύτερου ορεινού όγκου του Αρτοζήνου, δηλαδή η κορυφή του "Χαλασμένου Βουνού", που την έχω επισκεφτεί τα προηγούμενα χρόνια και ανάμεσα τους το οροπέδιο του Αρτοζήνου με τα χωράφια, τα στανοτόπια, τις βρύσες και τα ξωκλήσια.

 Κάναμε μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον εαυτό μας και αγναντέψαμε του Σέρβου, τα Λαγκάδια, τα Τρόπαια, τη κοιλάδα της Καρκαλούς που τη διασχίζει ο Λούσιος ποταμός, του Ράδου, το Ζυγοβίστι, την Ανδρίτσαινα, το Ψάρι, τη Λυσσαρέα και πάμπολλα άλλα χωριά της Αρκαδίας και της Ηλείας.

Ο Προφήτης Ηλίας όμως……Αυτό το ξωκλήσι, που έδωσε και το όνομα του στη κορυφή του Αρτοζήνου, ήταν μόνο ερείπια και μάλιστα λιγότερα ερείπια από την προηγούμενη μας επίσκεψη.

 Στη παραπάνω φωτογραφία φαίνεται το ξωκλήσι του Αγιολιά πως ήταν το 1984.

 Αντιθέτως κάποιος που κινείται στη περιοχή, βοσκός ή κυνηγός,  έκτισε στην άκρη του βράχου ένα πρόχειρο κατασκεύασμα από πέτρες(ποιος ξέρει γιατί;), μια στήλη ίσαμε 2,5 μέτρα που είναι ορατή από του Σέρβου. Ήταν εντυπωσιακό!

Μετά από αρκετό αγνάντεμα, πήρα τη φωτογραφική μου μηχανή και ακολούθησα μοναχικό περπάτημα προς την ανατολική πλευρά, ως την επόμενη κορυφή που είναι εγκατεστημένη η στήλη της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού με το υψόμετρο(1340).

Μαγεύτηκα από το τοπίο όπου χωματένιοι λόφοι χωρίς βλάστηση, με πολλά ρέματα ανάμεσα τους κυματιστά διαδέχονταν ο ένας τον άλλο για αρκετή απόσταση. Συνάντησα και «βορό» κάποιου κοπαδιού. Τι είναι «βορός»; Είναι το μέρος όπου συνηθίζουν να κοιμούνται τα πρόβατα ή τα γίδια τα βράδια και το καταλαβαίνεις από τη πολύ κοπριά που υπάρχει και τις «φωλιές» που έχουν σχηματίσει στο έδαφος.  Συνέχιζα να περπατάω μέσα στα ξερόχορτα και στους θάμνους απολαμβάνοντας κάθε πόντο στη διαδρομή μου. Σιγά-σιγά  το περπάτημα έγινε συναρπαστικότερο.

 Άρχισα ένα παιχνίδι- δεν ξέρω να το πω κρυφτό ή κυνηγητό- με τις αμέτρητες πεταλούδες που πετούσαν παντού. Προσπάθησα να τις φωτογραφίσω αλλά δεν συμμερίζονταν καθόλου τη δική μου επιθυμία. Πετούσαν εδώ και εκεί.

Κατόπιν στο παιχνίδι αυτό έβαλα και τα άφθονα  μικρά πουλάκια (τσοπανάκοι, φραχτίτσες, σπουργίτια κ.ά.) που στέκονταν ένα σε κάθε βράχο ή πέτρα. Πλησίαζα να φωτογραφήσω αλλά …..το πουλάκι πέταγε. Εκεί είχα πλήρη αποτυχία. Όλο αυτό το παιχνίδι με παρέσυρε  στα χωράφια. Μεγάλη έκταση με χωράφια χέρσα εκτείνεται στην νοτιοανατολική πλαγιά του Αρτοζήνου λίγο πιο κάτω από τη κορυφή. Τα ξεραμένα χόρτα σε συνδυασμό με τις χρυσές καλοκαιρινές ακτίνες του ήλιου έντυναν την περιοχή μ’ ένα χρυσαφένιο μανδύα. Τα μάτια μου δεν χόρταιναν τις εικόνες που ξετυλίγονταν μπροστά μου, τις έστελναν στη ψυχή και εκείνη τις μετουσίωνε σε αισθήματα αγαλλίασης και ευχαρίστησης. Η Φύση μας δίνει τόσα αγαθά!

Κι ύστερα συνάντησα τη πρόσφατη ιστορία του Αρτοζήνου. Τα σημάδια της έντονης δραστηριότητας των Σερβαίων εκεί. Βρήκα αλώνια, ερείπια καλυβιών και αγροτόσπιτων τα οποία, παρά το ότι ήταν όλα κτισμένα με ξερολιθιά, δεν θα ‘λεγα ότι ήταν πρόχειρα. Ήταν καλοφτιαγμένα, με χωρίσματα, με παράθυρα, θυρίδες και αυλή για τα οικόσιτα ζώα.

 Με τη φαντασία μου έφτιαχνα εικόνες πως περίπου θα ήταν εκεί η ζωή πριν από μισό αιώνα. Ήταν μια ζωή σκληρή, επίπονη, ταλαιπωρημένη, στερημένη και η οποία άλλαξε προς το καλύτερο και καλώς άλλαξε. Όμως, πιστεύω η κάθε κοινωνία πρέπει να μην ξεχνάει από πού έρχεται και που βαδίζει. Επίσης η κάθε γενιά που έρχεται να τιμάει τους προγόνους της και να μην θεωρεί τίποτα δεδομένο αφού για να υπάρχουν τα τωρινά κάποιοι αγωνίστηκαν για να τα εξασφαλίσουν, όπως βεβαίως το ίδιο θα πράξει κι εκείνη για τις μέλλουσες γενιές.

Κι εκεί ανάμεσα στις σκέψεις, στη φαντασία και στις πεταλούδες που με περιτριγύριζαν άκουσα τη φωνή του Νίκου από τη κορυφή του βουνού που με καλούσε. Εκείνος προτίμησε να κάθεται εκεί και να αγναντεύει. Δόθηκε το σύνθημα για την κατάβαση. Συναντηθήκαμε στα μέσα της κορυφογραμμής, «αγνάντιο» στο χωριό και κατηφορίσαμε μέχρι τον Αγιοδημήτρη. Ο ήλιος ανέβηκε ψηλά, η ώρα πήγε 11.00 π.μ και ήταν καιρός να επιστρέψουμε.

Ωραία η μέρα και σήμερα! Απαλλαγμένη από άγχη και προβλήματα! Ένα καλοκαιρινό πρωινό στον Αρτοζήνο διάρκειας 4 ωρών που χαρίζει ευεξία, ευφορία, εκγύμναση ψυχής και σώματος. 

.....