(και τωρινό Δημοτικό Σχολείο Τροπαίων)
Ανοίξανε τα σχολεία πριν μια εβδομάδα για τη καινούρια σχολική χρονιά και μένα μου δόθηκε το ερέθισμα να γράψω για το Εξατάξιο Γυμνάσιο Τροπαίων έτσι όπως το θυμάμαι από τη φοίτηση μου εκεί. Το πέτρινο αυτό κτίριο που κοσμεί τα Τρόπαια είναι περίπου ενός αιώνα. Κτίστηκε κατά βάση από δωρεά του Εθνικού Ευεργέτη Ανδρέα Συγγρού, όπως πολλά άλλα σχολεία στην Ελληνική Επικράτεια και όπως βεβαίως πολλά άλλα δημόσια κτίρια. Το καλαίσθητο αυτό οικοδόμημα μαζί με το προαύλιο, τον πέτρινο τοίχο που το υποστηρίζει καθώς και δυο εισόδους δεξιά και αριστερά αποτελούν ένα δημόσιο στολίδι για τα Τρόπαια και μάλιστα στην είσοδο, που προδιαθέτει ευχάριστα τον επισκέπτη.
Είχα εντυπωσιαστεί όταν το πρωτοαντίκρυσα σαν μαθήτρια, με γοητεύει όμως ακόμα γιατί πέρα από την αντικειμενικά όμορφη εικόνα του είναι συνδεδεμένο με τα μαθητικά μας χρόνια. Ήταν η «φωλιά» της μάθησης για όλη τη νεολαία της εποχής εκείνης-δεκαετία του ’70-που προερχόταν από πολλά χωριά της ευρύτερης περιοχής. Πολλοί από εμάς, αφήνοντας τα χωριά μας, νοικιάζαμε δωμάτια και μέναμε στα Τρόπαια προκειμένου να φοιτήσουμε στο Γυμνάσιο(Εξατάξιο τότε που έγινε αργότερα Γυμνάσιο-Λύκειο). Με δυσκολίες στη διαβίωση, είχαμε ρητή και αυστηρή εντολή από τους γονείς μας να είμαστε επιμελείς μαθητές γιατί ο δρόμος της μόρφωσης ήταν αυτός που θα μας έβγαζε από τη δύσκολη ζωή της επαρχίας και θα μας οδηγούσε στο καλύτερο κόσμο της πόλης. Έπρεπε να φροντίζουμε τα πάντα μόνοι μας και ας ήμασταν 12 ή 13 χρόνων όταν ξεκινούσαμε τη σχολική ζωή μακριά από το σπίτι μας. Αντίθετα, τα παιδιά που έμεναν μόνιμα στα Τρόπαια ή ερχόντουσαν με το λεωφορείο το πρωί και έφευγαν το μεσημέρι απολάμβαναν την θαλπωρή της οικογένειας τους και ήταν απαλλαγμένα από τέτοιου είδους προβλήματα. Όλοι όμως ήμασταν μαθητές αυτού του σχολείου που μας έδωσε τα εφόδια της γνώσης.
Τότε το Εξατάξιο Γυμνάσιο Τροπαίων είχε 350 με 400 μαθητές που ερχόντουσαν ......
από τη γύρω περιοχή που ορίζεται από τη Μυγδαλιά ως το Χρυσοχώρι και από το Καρδαρίτσι ως τη Κοκκινοράχη. Οι αγρότες και αμόρφωτοι γονείς στη πλειοψηφία τους, με αρκετή στέρηση, μόρφωναν τα παιδιά τους για να ζήσουν καλύτερα. Φυσικά το πέτρινο κτίριο δεν αρκούσε για να στεγάσει τόσους πολλούς μαθητές και για το λόγο αυτό είχε κτισθεί ένα δεύτερο νεότερο κτίριο στο χώρο του πίσω προαυλίου, αργότερα δε χρησιμοποιήθηκε και το κτίριο της ΔΕΗ, το σημερινό Κέντρο Υγείας. Έτσι λοιπόν οι τάξεις ήταν μοιρασμένες σε τρία κτίρια.
Η μαθητική ζωή μας φαινόταν βουνό γιατί η αυστηρότητα επικρατούσε παντού. Αυστηρό πρόγραμμα, αυστηροί καθηγητές, αυστηροί διευθυντές, αυστηροί κανόνες και πολλοί περιορισμοί. Όμως οι γνώσεις που πήραμε ήταν ουσιαστικές. Πολλοί από εμάς πετύχαμε την είσοδο μας στα Ανώτατα και Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Δεν είχαμε βέβαια επιβαρυμένα προγράμματα που έχουν οι σημερινοί μαθητές (καινούρια μαθήματα, φροντιστήρια, παράλληλες ασχολίες κ.λ.π.).Γινόταν καλή δουλειά από τους περισσότερους καθηγητές, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων όπως συμβαίνει στη κοινωνία μας της οποίας κομμάτι είναι και οι εκπαιδευτικοί.
Σκαλίζοντας τη μνήμη μου και τα φυλαγμένα ντοκουμέντα των μαθητικών μου χρόνων, βρήκα ένα τετράδιο στο οποίο είχα γράψει διάφορες σημειώσεις, ποιήματα και ευφυολογήματα, που κυκλοφορούσαν ανάμεσα μας, χαρακτηριστικά εκείνης της περιόδου. Αξίζει νομίζω να εκθέσω εδώ ένα μικρό δείγμα απ’ αυτά, όπως το ποίημα:
«Εγκώμιον προς τους καθηγητάς»
(σημ: είναι πιστή αντιγραφή από το πρωτότυπο εκτός από την παράληψη της περισπωμένης που υπήρχε τότε στη γλώσσα μας η οποία ήταν απλή καθαρεύουσα)
Μια και η φύσις μου ‘δωσε ποιητικό προνόμιο
Το απεφάσισα κι εγώ να πλέξω ένα εγκώμιον.
Εγκώμιον που θ’ ανήκει εις τους καθηγητάς
τιμής και μνείας ένεκεν από τους μαθητάς.
-
Και έχω την πεποίθησιν ότι αυτά που γράφω
θα βρούν καλήν απήχησιν και ότι μπελά δεν θα ‘χω.
Θα ήθελα κάνει καθενός σύντομον σκιαγραφίαν
Η οποία θα περιέχει και μελανά σημεία.
-
Και ο στοιχειώδης σεβασμός θα μου το επιτρέψει
Τώρα για το καθέναν θα λέγω ό,τι τον διέπει.
Όπως το λέει η ευγένεια κι έτσι είναι το καλύτερο
Πρέπει εγώ ν’ αρχίσω από τον πρεσβύτερο.
-
Μιλώ για τον αξιότιμον τον κύριον Γυμνασιάρχη
Που εις την καρέκλα κάθεται και μοιάζει με Πατριάρχη.
Έχει ψυχήν όμως καλή και πάντοτε μειδιά
γι’ αυτό και το μειδίαμα μας καίει τη καρδιά.
Είναι δε τυπικότατος και προοδευτικός
μα για εμάς τους μαθητάς ο πιο τυραννικός
-
Τώρα από τους καθηγητές ο κύριος ……….
και όποιος τον ακούει θα γίνει Αρχιμανδρίτης.
Κι όταν ο ίδιος οργισθεί τότε φύγε μακριά του
γιατί όποιος παραμένει θα φύγει η παρειά του.
-
Τώρα δι’ έναν άλλον ολίγον υπερόπτη
που άλλοτε αφήνει μύστακα και άλλοτε τον κόπτει.
Τον κύριο ………………., περί ού γίνεται λόγος
Πράγματι εις αυτόν ουδείς υπάρχει λόγος.
Στο πρόσωπο σαν τον θωρώ φαντάζομαι πως βλέπω
Πλάτωνα, Ιουστινιανόν ή τον Κορνήλιο Νέπων.
-
Ακόμη ένας φιλόλογος πολύ στοχαστικός
ο κύριος …………….., σοφός πραγματικός.
Κι όταν τον παρατηρώ μ’ ολόκληρο το μάτι
θαρρώ πως παρακολουθώ τον δεύτερο Σωκράτη.
-
Επίσης τον κύριο……………, σ’ αυτόν τον κλάδο βάλτον
γιατί είναι αυτός ο μιμητής του Άγγλου τούτου Ντάλτον.
Λέγει αυτός ότι το φώς είναι από φωτόνια
και ότι κάθε άτομο περιέχει ηλεκτρόνια.
Κι άλλα πολλά απίστευτα που ο νούς μπορεί να βάλη
που έκαναν τους μαθητάς να πιάνουν το κεφάλι.
-
Ύστερα άλλο ένα παιδί με έγχρωμα γυαλιά
με αισθητικό παράστημα και δή πυκνά μαλλιά.
Είναι ο …………………, ο μαθηματικός
που είναι εύκαμπτος και υπομονετικός.
Και όταν εις την τάξιν έρχεται να πη για τα πολυώνυμα
Κατάλογο αναζητά και κράζει τα επώνυμα.
-
Απ’ την λαμπρά την χώραν του Νίκου Καζαντζάκη
ήρθε η καθηγήτρια η Καίτη…………..
Κι όταν κάνει μάθημα αυτή μέσα εις την τάξιν
όποιο παιδί θα κινηθή έξω θα το πετάξει.
Είναι όμως κι αυτή καλή, μα λίγο νευρική
ίσως σ’ αυτό επέδρασε η ζέστη η Κρητική.
-
Εις την συνέχεια έχομεν τη Βάνα………..
που υπέρ το δέον φαίνεται ότι είναι σοβαρή.
Ωστόσο φαίνεται καλή ότι είναι κατά βάθος
δεν ξέρω αν ορθοφρονώ ή μήπως κάνω λάθος.
-
Το κράτος επρονόησε και για τα Αγγλικά
χωρίς όμως να σκέπτεται εμείς μιλούμε Ελληνικά.
Και εμείς που δεν τη νοιώθουμε την γλώσσα δυστυχώς
πάντοτε θα αντιδρώμεν και δη ελληνοπρεπώς.
-
Κι άλλο ένα μάθημα πού ‘χει μεγάλη φήμη
καλείται εν ολίγοις Γυμναστική Επιστήμη.
Έχεις δεν έχεις όρεξιν ευθύς σου λέει τροχάδην
κι ώσπου να κρούσει ο κώδωνας σου αφαιρεί το λάδι.
-
Ζητώ συγγνώμη από τον κύριο Γ…….
που δεν τον εγκωμίασα παράπονα μην κάνει
Διότι εγώ κτυπάω όσους έταξε η μοίρα
Να μην χωλαίνουν εις το σώμα αλλά εις τον χαρακτήρα.
-
Τέλος σας ευχαριστώ και είμαι δε της γνώμης
πως όλα αυτά που είπα θα τύχω της συγγνώμης.
Και έναν κατάλογο με ευφυολογήματα τα οποία κυκλοφορούσαν ανάμεσα στους μαθητές.
Επιστροφή στο σχολείο: «Καλημέρα θλίψη»
Έξοδος από τη τάξη: «Γυρίζω από τη κόλαση»
Αργία: «Η ωραιότερη ημέρα της ζωής μου»
Απόφοιτος: «Όταν σπάσαμε την αλυσίδα»
Διορθωμένη κόλλα: «Κόκκινο και μαύρο»
Βαθμός 20: «Το κυνήγι της μαύρης σκιάς»
Απορριπτέος: «Αντίο ζωή»
Συνεργασία δυο μαθητών κατά τους διαγωνισμούς: «Λονδίνο καλεί Βόρειο Πόλο»
Ομαδικό σκασιαρχείο: «Οι γενναίοι τραβούν μπροστά»
Αυλή σχολείου: «Ο κήπος του κακού»
Έλεγχος: «Το μεγάλο μυστικό»
Το καρφί: «Ο δολοφόνος είναι μεταξύ μας»
Πλησιάζουν οι διαγωνισμοί: « Οι τελευταίες ημέρες της Πομπηίας»
Καθηγητές: «Ιππόται της στρογγυλής τραπέζης»
Βαθμολογία διμήνου: «Η ζούγκλα του Μαυροπίνακα»
Μετεξεταστέος: « Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι»
Διακοπές: «Ο ήλιος ανατέλλει ξανά»
Ελπίζω ότι το κείμενο αυτό θα το διαβάσουν άνθρωποι της γενιάς μου και θα γίνει αφορμή να σκαλίσουν κι εκείνοι την μνήμη τους.
......
Είχα εντυπωσιαστεί όταν το πρωτοαντίκρυσα σαν μαθήτρια, με γοητεύει όμως ακόμα γιατί πέρα από την αντικειμενικά όμορφη εικόνα του είναι συνδεδεμένο με τα μαθητικά μας χρόνια. Ήταν η «φωλιά» της μάθησης για όλη τη νεολαία της εποχής εκείνης-δεκαετία του ’70-που προερχόταν από πολλά χωριά της ευρύτερης περιοχής. Πολλοί από εμάς, αφήνοντας τα χωριά μας, νοικιάζαμε δωμάτια και μέναμε στα Τρόπαια προκειμένου να φοιτήσουμε στο Γυμνάσιο(Εξατάξιο τότε που έγινε αργότερα Γυμνάσιο-Λύκειο). Με δυσκολίες στη διαβίωση, είχαμε ρητή και αυστηρή εντολή από τους γονείς μας να είμαστε επιμελείς μαθητές γιατί ο δρόμος της μόρφωσης ήταν αυτός που θα μας έβγαζε από τη δύσκολη ζωή της επαρχίας και θα μας οδηγούσε στο καλύτερο κόσμο της πόλης. Έπρεπε να φροντίζουμε τα πάντα μόνοι μας και ας ήμασταν 12 ή 13 χρόνων όταν ξεκινούσαμε τη σχολική ζωή μακριά από το σπίτι μας. Αντίθετα, τα παιδιά που έμεναν μόνιμα στα Τρόπαια ή ερχόντουσαν με το λεωφορείο το πρωί και έφευγαν το μεσημέρι απολάμβαναν την θαλπωρή της οικογένειας τους και ήταν απαλλαγμένα από τέτοιου είδους προβλήματα. Όλοι όμως ήμασταν μαθητές αυτού του σχολείου που μας έδωσε τα εφόδια της γνώσης.
Τότε το Εξατάξιο Γυμνάσιο Τροπαίων είχε 350 με 400 μαθητές που ερχόντουσαν ......
από τη γύρω περιοχή που ορίζεται από τη Μυγδαλιά ως το Χρυσοχώρι και από το Καρδαρίτσι ως τη Κοκκινοράχη. Οι αγρότες και αμόρφωτοι γονείς στη πλειοψηφία τους, με αρκετή στέρηση, μόρφωναν τα παιδιά τους για να ζήσουν καλύτερα. Φυσικά το πέτρινο κτίριο δεν αρκούσε για να στεγάσει τόσους πολλούς μαθητές και για το λόγο αυτό είχε κτισθεί ένα δεύτερο νεότερο κτίριο στο χώρο του πίσω προαυλίου, αργότερα δε χρησιμοποιήθηκε και το κτίριο της ΔΕΗ, το σημερινό Κέντρο Υγείας. Έτσι λοιπόν οι τάξεις ήταν μοιρασμένες σε τρία κτίρια.
 |
| Τρόπαια Αρκαδίας(1978). Παρέλαση |
Σκαλίζοντας τη μνήμη μου και τα φυλαγμένα ντοκουμέντα των μαθητικών μου χρόνων, βρήκα ένα τετράδιο στο οποίο είχα γράψει διάφορες σημειώσεις, ποιήματα και ευφυολογήματα, που κυκλοφορούσαν ανάμεσα μας, χαρακτηριστικά εκείνης της περιόδου. Αξίζει νομίζω να εκθέσω εδώ ένα μικρό δείγμα απ’ αυτά, όπως το ποίημα:
«Εγκώμιον προς τους καθηγητάς»
(σημ: είναι πιστή αντιγραφή από το πρωτότυπο εκτός από την παράληψη της περισπωμένης που υπήρχε τότε στη γλώσσα μας η οποία ήταν απλή καθαρεύουσα)
Μια και η φύσις μου ‘δωσε ποιητικό προνόμιο
Το απεφάσισα κι εγώ να πλέξω ένα εγκώμιον.
Εγκώμιον που θ’ ανήκει εις τους καθηγητάς
τιμής και μνείας ένεκεν από τους μαθητάς.
-
Και έχω την πεποίθησιν ότι αυτά που γράφω
θα βρούν καλήν απήχησιν και ότι μπελά δεν θα ‘χω.
Θα ήθελα κάνει καθενός σύντομον σκιαγραφίαν
Η οποία θα περιέχει και μελανά σημεία.
-
Και ο στοιχειώδης σεβασμός θα μου το επιτρέψει
Τώρα για το καθέναν θα λέγω ό,τι τον διέπει.
Όπως το λέει η ευγένεια κι έτσι είναι το καλύτερο
Πρέπει εγώ ν’ αρχίσω από τον πρεσβύτερο.
-
Μιλώ για τον αξιότιμον τον κύριον Γυμνασιάρχη
Που εις την καρέκλα κάθεται και μοιάζει με Πατριάρχη.
Έχει ψυχήν όμως καλή και πάντοτε μειδιά
γι’ αυτό και το μειδίαμα μας καίει τη καρδιά.
Είναι δε τυπικότατος και προοδευτικός
μα για εμάς τους μαθητάς ο πιο τυραννικός
-
Τώρα από τους καθηγητές ο κύριος ……….
και όποιος τον ακούει θα γίνει Αρχιμανδρίτης.
Κι όταν ο ίδιος οργισθεί τότε φύγε μακριά του
γιατί όποιος παραμένει θα φύγει η παρειά του.
-
Τώρα δι’ έναν άλλον ολίγον υπερόπτη
που άλλοτε αφήνει μύστακα και άλλοτε τον κόπτει.
Τον κύριο ………………., περί ού γίνεται λόγος
Πράγματι εις αυτόν ουδείς υπάρχει λόγος.
Στο πρόσωπο σαν τον θωρώ φαντάζομαι πως βλέπω
Πλάτωνα, Ιουστινιανόν ή τον Κορνήλιο Νέπων.
-
Ακόμη ένας φιλόλογος πολύ στοχαστικός
ο κύριος …………….., σοφός πραγματικός.
Κι όταν τον παρατηρώ μ’ ολόκληρο το μάτι
θαρρώ πως παρακολουθώ τον δεύτερο Σωκράτη.
-
Επίσης τον κύριο……………, σ’ αυτόν τον κλάδο βάλτον
γιατί είναι αυτός ο μιμητής του Άγγλου τούτου Ντάλτον.
Λέγει αυτός ότι το φώς είναι από φωτόνια
και ότι κάθε άτομο περιέχει ηλεκτρόνια.
Κι άλλα πολλά απίστευτα που ο νούς μπορεί να βάλη
που έκαναν τους μαθητάς να πιάνουν το κεφάλι.
-
Ύστερα άλλο ένα παιδί με έγχρωμα γυαλιά
με αισθητικό παράστημα και δή πυκνά μαλλιά.
Είναι ο …………………, ο μαθηματικός
που είναι εύκαμπτος και υπομονετικός.
Και όταν εις την τάξιν έρχεται να πη για τα πολυώνυμα
Κατάλογο αναζητά και κράζει τα επώνυμα.
-
Απ’ την λαμπρά την χώραν του Νίκου Καζαντζάκη
ήρθε η καθηγήτρια η Καίτη…………..
Κι όταν κάνει μάθημα αυτή μέσα εις την τάξιν
όποιο παιδί θα κινηθή έξω θα το πετάξει.
Είναι όμως κι αυτή καλή, μα λίγο νευρική
ίσως σ’ αυτό επέδρασε η ζέστη η Κρητική.
-
Εις την συνέχεια έχομεν τη Βάνα………..
που υπέρ το δέον φαίνεται ότι είναι σοβαρή.
Ωστόσο φαίνεται καλή ότι είναι κατά βάθος
δεν ξέρω αν ορθοφρονώ ή μήπως κάνω λάθος.
-
Το κράτος επρονόησε και για τα Αγγλικά
χωρίς όμως να σκέπτεται εμείς μιλούμε Ελληνικά.
Και εμείς που δεν τη νοιώθουμε την γλώσσα δυστυχώς
πάντοτε θα αντιδρώμεν και δη ελληνοπρεπώς.
-
Κι άλλο ένα μάθημα πού ‘χει μεγάλη φήμη
καλείται εν ολίγοις Γυμναστική Επιστήμη.
Έχεις δεν έχεις όρεξιν ευθύς σου λέει τροχάδην
κι ώσπου να κρούσει ο κώδωνας σου αφαιρεί το λάδι.
-
Ζητώ συγγνώμη από τον κύριο Γ…….
που δεν τον εγκωμίασα παράπονα μην κάνει
Διότι εγώ κτυπάω όσους έταξε η μοίρα
Να μην χωλαίνουν εις το σώμα αλλά εις τον χαρακτήρα.
-
Τέλος σας ευχαριστώ και είμαι δε της γνώμης
πως όλα αυτά που είπα θα τύχω της συγγνώμης.
Και έναν κατάλογο με ευφυολογήματα τα οποία κυκλοφορούσαν ανάμεσα στους μαθητές.
Επιστροφή στο σχολείο: «Καλημέρα θλίψη»
Έξοδος από τη τάξη: «Γυρίζω από τη κόλαση»
Αργία: «Η ωραιότερη ημέρα της ζωής μου»
Απόφοιτος: «Όταν σπάσαμε την αλυσίδα»
Διορθωμένη κόλλα: «Κόκκινο και μαύρο»
Βαθμός 20: «Το κυνήγι της μαύρης σκιάς»
Απορριπτέος: «Αντίο ζωή»
Συνεργασία δυο μαθητών κατά τους διαγωνισμούς: «Λονδίνο καλεί Βόρειο Πόλο»
Ομαδικό σκασιαρχείο: «Οι γενναίοι τραβούν μπροστά»
Αυλή σχολείου: «Ο κήπος του κακού»
Έλεγχος: «Το μεγάλο μυστικό»
Το καρφί: «Ο δολοφόνος είναι μεταξύ μας»
Πλησιάζουν οι διαγωνισμοί: « Οι τελευταίες ημέρες της Πομπηίας»
Καθηγητές: «Ιππόται της στρογγυλής τραπέζης»
Βαθμολογία διμήνου: «Η ζούγκλα του Μαυροπίνακα»
Μετεξεταστέος: « Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι»
Διακοπές: «Ο ήλιος ανατέλλει ξανά»
Ελπίζω ότι το κείμενο αυτό θα το διαβάσουν άνθρωποι της γενιάς μου και θα γίνει αφορμή να σκαλίσουν κι εκείνοι την μνήμη τους.
......
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου