Το Φεβρουάριο του 1821 εκλήθησαν από τον πασά στην Τριπολιτσά οι προεστοί και Αρχιερείς του Μωριά δήθεν για σύσκεψη. Η τουρκική διοίκηση είχε υποψίες ότι οι Έλληνες ετοίμαζαν εξέγερση εναντίον τους.
Στην μυστική σύσκεψη της Βοστίτσας (Αίγιο), στα τέλη Ιανουαρίου του 1821 όπου συμφώνησαν οι Φιλικοί για την οργάνωση της επανάστασης, είχε συγχρόνως αποφασιστεί ότι σε περίπτωση κλήσης των προκρίτων στην Τριπολιτσά από τον πασά, να μην υπακούσουν προβλέποντας τις προθέσεις τους.
Έτσι, οι πρόκριτοι και οι αρχιερείς των Πατρών και Καλαβρύτων (Π.Π.Γερμανός, Λόντος, Ζαϊμης, Θεοχαρόπουλος, κ.ά) δεν πήγαν στην Τριπολιτσά.
Παρά την απόφαση αυτή, διαφορετικά έπραξαν 16 προεστοί και 8 αρχιερείς με τις συνοδείες τους, από τις αρχές Φεβρουαρίου έως τις αρχές Μαρτίου του 1821, που παρουσιάστηκαν στην τουρκική διοίκηση της Τριπολιτσάς, με το σκεπτικό ότι με την εκεί παρουσία τους θα καθησύχαζαν τους κατακτητές και θα έδιναν την ευκαιρία για να προετοιμαστεί και να πετύχει η επανάσταση. Ήταν μια πράξη θυσίας.
Οι προεστοί ήταν: Θεόδωρος Δεληγιάννης, Αναστάσιος Μαυρομιχάλης γιος του Πετρόμπεη, Ιωάννης Τομαράς, Αντωνάκης Καραπατάς, Ιωάννης Βιλαέτης, Πανάγος Κυριακός, Αναγνώστης Κωστόπουλος, Ανδρέας Καλαμογδάρτης, Μήτρος Ροδόπουλος, Σωτηράκης Νοταράς, Ιωάννης Περούκας, Γιαννούλης Καραμάνος, Αναγνώστης Κοπανίτζας, Μελέτης Μελετόπουλος, Νικόλαος Γεωργακόπουλος, και ο Παπαλέξης.˙
Οι αρχιερείς ήταν: ο Τριπολιτσάς Δανιήλ με τον ακόλουθο του ιερομόναχο Ιωσήφ Ζαφειρόπουλο, ο Δημητσάνης Φιλόθεος, ο Μονεμβασίας Χρύσανθος, ο Ανδρούσης Ιωσήφ, ο Ναυπλίου Γρηγόριος, ο Χριστιανουπόλεως Γερμανός, ο Κορίνθου Κύριλλος και ο Ωλένης Φιλάρετος.
Παρ’ όλα αυτά οι υποψίες των Οθωμανών δεν εξαλείφτηκαν, εξ αιτίας και της μη προσέλευσης των προκρίτων της Αχαϊας, κι έτσι “οι Αρχιερείς και οι Πρόκριτοι αλυσοδέθηκαν σε ένα μικρό δωμάτιο με ειδική αλυσίδα που αιχμαλώτιζε τα κεφάλια τους” όπως περιγράφει ο ιερομόναχος Ιωσήφ Ζαφειρόπουλος στο βιβλίο του «Οι Αρχιερείς και οι προύχοντες εντὸς της εν Τριπόλει φυλακής εν έτει 1821». Αλυσοδεμένοι, εξαντλημένοι, άρρωστοι και υποσιτισμένοι, αρκετοί δεν άντεξαν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1821, που κατέλαβαν την Τριπολιτσά οι ελληνικές δυνάμεις. Ο Θεόδωρος Δεληγιάννης πέθανε κατά την μεταφορά του έξω από την Τριπολιτσά αμέσως μετά την άλωση. Επίσης πέθαναν ο Αναγνώστης Κωστόπουλος, ο Παπαλέξης και ο Ιωάννης Περούκας στο δρόμο προς το Άργος.
Γράφει ο Φωτάκος στο βιβλίο “Βίοι Πελοποννησίων Ανδρών”:
“Μετά ταύτα, αλωθείσης της Τριπολιτσάς, ηθέλησε (ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης) να εκστρατεύση εις τας Πάτρας, αλλά προηγουμένως υπήγεν εις τα Μαγούλιανα και εκείθεν εις τα Λαγκάδια δια να παρηγορήση τους Δεληγιανναίους, και ιδίως την χήραν Θεοδωράκαιναν δια τον θάνατον του μακαρίτου ανδρός της Θ. Δεληγιάννη”.
Από τους αρχιερείς, δεν άντεξαν οι Ναυπλίου Γρηγόριος, Χριστιανουπόλεως Γερμανός, Μονεμβασίας Χρύσανθος, Ωλένης Φιλάρετος και Δημητσάνης Φιλόθεος που αν και άρρωστος είχε παρουσιαστεί στην Τρίπολη.
Ο Μητροπολίτης Τριπολιτσάς Δανιήλ Παναγιωτόπουλος (1765-1831) επηζών, περιέγραψε τα δεινά που υπέστησαν. Ο ίδιος αργότερα έλεγε: «Υποφέρομε το μαρτύριον της φυλακής για την πίστιν του Χριστού και την Ελευθερία της Ελλάδος». Ο Δανιήλ, εξάδελφος του Οικουμενικού Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄, γεννήθηκε στη Δημητσάνα το 1765 και πέθανε στην Τρίπολη το 1831. Ηταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας και πήρε μέρος στην Επανάσταση του 1821.
Ο Φιλόθεος Χατζής καταγόταν από την Κύπρο και υπηρετούσε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο από τα τέλη του 17ου αιώνα. Ανέλαβε Επίσκοπος Δημητσάνας τον Νοέμβριο του 1795 προσφέροντας μεγάλο έργο έως το 1821 που πέθανε φυλακισμένος μαζί με άλλους αρχιερείς και προκρίτους στην Τρίπολη.
Μνημείο προς τιμήν του Επισκόπου Φιλόθεου Χατζή, τοποθετήθηκε το 2010 στη Δημητσάνα με πρωτοβουλία του Ελληνικού Πολιτιστικού Ομίλου Κυπρίων (Ε.Π.Ο.Κ.) και του προέδρου κ. Ηρακλή Ζαχαριάδη σε συνεργασία με τον Δήμο Δημητσάνας, στα πλαίσια των εκδηλώσεων για την αδελφοποίηση της Δημητσάνας και της κοινότητας Κατωκοπιάς Κύπρου.
Κάθε χρόνο της Αγίας Κυριακής τιμάται η μνήμη του και η προσφορά του με τρισάγιο και κατάθεση στεφάνων. Το 2017 έγινε τελετή αποκαλυπτηρίων τιμητικής πλάκας στο παλιό επισκοπείο με την συνεργασία του Ε.Π.Ο.Κ. και του Δήμου Γορτυνίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου