Επιστολή Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη στον Κολοκοτρώνη για την νίκη στα Δερβενάκια

 Στις 28 Ιουλίου 1822 ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης  στέλνει επιστολή στον Κολοκοτρώνη με πολύ ένθερμα λόγια για την θριαμβευτική νίκη στα Δερβενάκια, ενώ είχε διαφωνήσει με το σχέδιο του Κολοκοτρώνη,ευρισκόμενοι στο Κεφαλάρι του Άργους,  εκτιμώντας ότι ο Δράμαλης θα προχωρήσει προς την Τριπολιτσά. Δεν υποστήριξε το σχέδιο του Γέρου και τον κατηγόρησε ότι πάει να γίνει κλέφτης στα βουνά, όπως στο παρελθόν.

Διηγείται ο Κολοκοτρώνης: “...Αναχώρισα ‘περ βίας να πιάσω το Δερβενάκι, από εκείθε ήμουν βέβαιος ότι θα περάσουν και όχι από την Τριπολιτζά….και ανεχώρησα και επήγα εις τον Άγιο Γεώργιο….”

Ο δε Μιχαήλ Οικονόμου αναφέρει: “...Μη συμφωνούντων δε των άλλων εις ταύτα, ο Κολοκοτρώνης εδήλωσεν, ότι καιρός να χάνεται εις αμφισβητήσεις τοιαύτας δεν πρέπει, και ότι αυτός  θέλει ακολουθήσει ιδιορρύθμως υπ’ ευθύνην του, κατά την εαυτού πεποίθησιν, διότι είναι ανάγκη να ευρεθή επί κεφαλής των Καρυτινών του. Τότε δα ο Πετρόμπεης έλεγε, συμφωνούντος και του Γιατράκου. “Τώρα οπού έμειναν οι Τούρκοι ελεύθεροι και θα μας επιτεθούν δια μιας, ο Κολοκοτρώνης φεύγει, πάει κατά την συνήθεια του εις τα κορφοβούνια! Εις τους αγιολιάδες! Το κλέφτικο του! Ο δε Κολοκοτρώνης ακούσας ταύτα παρ’ άλλων, είπεν, “ας λέγει ο Μπέης ό,τι θέλει, ως μεγαλήτερος όπου είναι, ημείς δεν πρέπει να χρονοτριβώμεν, και να βρεθώμεν ανέτοιμοι. Εγώ τους πρότεινα να παν αυτοί εις την Νεμέαν, αν θέλουν, όπερ θεωρώ των ων ουκ άνευ, και εγώ μένω εις Κεφαλάρι, αφ’ ού δεν υπάγουν εκείνοι, πάμε εμείς...”

Ιδού η επιστολή του Πετρόμπεη, από τα “Ελληνικά Υπομνήματα” του Γενναίου Κολοκοτρώνη: 

“Γενναιότατε Στρατηγέ!

Την άμετρον χαράν και εμψύχωσιν ην ελάβομεν όταν προς την μίαν ώραν της νυκτός, δια του επίτηδες και δια του εκλάμπρου γράμματος σας επληροφορήθημεν καλώς τα ηρωϊκά κατορθώματα σας και την νίκην κατά των αχρείων Αγαρηνών, δεν δυνάμεθα να το περιγράψωμεν. Ποία εγκώμια άξια του υποκειμένου Σας να συνεισφέρωμεν; Τω όντι εφάνητε ως άλλος Λεωνίδας, όστις εκρότησε πόλεμον φρικτόν εις  τας  Θερμοπύλας ε τριακοσίους μόνο άνδρας, αυτός εις τας Θερμοπύλας,  η γενναιότης Σας εις τα Δερβενάκια μετ’ ανδρών οκτακοσίων αντιπαρετάχθητε με χιλιάδας εχθρούς.

Ιδού έξετε το μνημόσυνον αιώνιον επί γης, και βέβαια τα ηρωϊκά κατορθώματα  Σας  θέλει εξιστορηθούν καθώς και των παλαιών ηρώων. Ανδρίζεσθε γενναίοι ήρωες, ιδού ο θεός μεθ’ ημών ος επάταξεν έθνη πολλά και απέκτεινε Βασιλείς κραταιούς. Ο Παντοκράτωρ θεός δεν μας αφίνει εις την διάκρισιν του εχθρού, όχι! όχι! Βέβαια, αλλά είναι σύμμαχος μας κατά πάντα, καθώς πολλάκις εμπράκτως το ίδομεν και άμποτε εις το εξής, δια της δυνάμεως του τιμίου και ζωοποιού σταυρού και δια της ενεργείας και γενναιότητος Σας ν’ αφανισθή ο εχθρός εξ ολοκλήρου. Είθε γένοιτο! γένοιτο!
Χθες μέσον Ύδρας ελάβομεν γράμματα από τα Δερβένια και γράφουν ότι επροχώρησαν εις Θήβας οι εχθροί, και ότι τα Δερβένια είναι εύκαιρα από στρατεύματα, και ότι να προφθάσουν στρατεύματα με αρχηγόν το συντομώτερον. Κατά το σχέδιον μας λοιπόν προφθάσετε δια τον θεόν εις τα εκεί μίαν ώραν αρχήτερα, δια να εύρουν οι νέοι εχθροί πάλιν αδυναμίαν και εισέβουν και αυτοί μέσα.

Εκ των Μύλων Ναυπλίου
Την 28 Ιουλίου 1822
Οι Αδελφοί
Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης

Παναγ. Κρεββατάς
Χαράλαμπος Μπερούκας

 

 

Τα πολεμικά κατορθώματα των εξεγερμένων Ελλήνων εναντίον του κατακτητή, η λαϊκή μούσα τα έκανε τραγούδι, όπως το ακόλουθο για την καταστροφή του Δράμαλη στα Δερβενάκια. 

 

"Φύσα, μαΐστρο δροσερέ κι αέρα του πελάγου

να πας τα χαιρετίσματα στου Δράμαλη τη μάννα.

Της Ρούμελης οι μπέηδες, του Δράμαλη τ' ασκέρι

στα Δερβενάκια κείτουνται, κορμιά χωρίς κεφάλια.

Βάνουν της γης για στρώματα, πέτρες για μαξιλάρια

βάνουν πανωσκεπάσματα του φεγγαριού τη λάμψη.

Ένα πουλάκι πέρασε κι ούλοι το ρωτάνε:

-Πουλί, πως πάει ο πόλεμος, το κλέφτικο ντουφέκι;

-Μπροστά πάει ο Νικηταράς, πίσω ο Κολοκοτρώνης,

και παραπίσω οι Ελληνες με τα σπαθιά στα χέρια."