Η κλέφτικη ζωή-Απομνημονεύματα Κολοκοτρώνη

 
Οι κλέφτες και οι αρματωλοί

Οι κλέφτες ήταν ανυπότακτοι Έλληνες  που, κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας, μη μπορώντας ν’ αντέξουν τη σκλαβιά πολεμούσαν τον εχθρό ζώντας στα βουνά. Πολλές φορές στρέφονταν και εναντίον πλούσιων Ελλήνων, οι οποίοι μαζί με τους κατακτητές τους ονόμαζαν κλέφτες και τους καταδίωκαν ως ληστές και κακούργους. Αντίθετα ο υπόδουλος λαός τους θαύμαζε για το αδούλωτο φρόνημα και τραγούδησε τα κατορθώματα τους.
Οι Τούρκοι θέλοντας να διατηρήσουν την τάξη στην ύπαιθρο οργάνωσαν τ’ αρματολίκια στα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως αρχηγοί πολλές φορές ονομαστοί κλέφτες. Όμως, όταν γίνονταν ισχυροί παραμερίζονταν, κι εκείνοι ξαναγίνονταν κλέφτες. Έτσι, υπήρχε μια εναλλαγή μεταξύ της ιδιότητας του κλέφτη και του αρματωλού και επικρατησε ο όρος “κλεφταρματωλός”.

 

 

 

Ο Κολοκοτρώνης περιγράφει την κλέφτικη ζωή στα “Απομνημονεύματα” του:

 

“…...Οι κλέφτες και αρματωλοί είχαν Α΄ Τάξιν. Η αξιότης του.
Β΄Τάξιν
Γ’ Τάξιν
Δ΄ Ο ι ψυχογιοί
Οι πρώτοι αξιωματικοί εγίνοντο δια την ανδρείαν των ή δια την φρόνησιν των. Ο μισθός  των, όταν ήσαν αρματολοί, το μοίρασμα των λαφύρων, όταν ήσαν κλέπται. Εδίδοντο και βραβεία εις τους αριστεύοντας. Όταν έσφαλλον ήτον το κόψιμο των μαλλιών, το ξαρμάτωμα. Σέβας προς τας γυναίκας.
Εδίωχναν όποιος ήθελε βιάσει καμμιά γυναίκα. Παιχνίδια, ταμπουράδες, πηδήματα χορού, τραγούδια ηρωϊκά, ταις αμάδες. Τα τραγούδια τα έκαμναν οι χωριάτες, οι στραβοί με ταις λύραις. Τα τραγούδια ήσαν ύμνοι. Εφημερίδες στρατιωτικαίς.
Τ’ άρματα τους ήταν πιστόλαις, χαρπί(μελουδάρι), σπαθιά ζωστά, ζάβες στα ποδάρια, τον χειμώνα έβαζαν θώρακας (τσαπράζια), κουμπιά μεγάλα εις τα γελέκια.
Τα καπετανάτα διεδίδοντο εις τους υιούς, εις τον αξιώτερο και όχι εις τον πρωτότοκο.
Η σημαία μου ήτον ένα Χ, καθώς η Ρωσική σημαία.
Τα μοναστήρια τους εβοηθούσαν. Οι γεωργοί και οι ποιμένες έδιναν είδησιν εις τους κλέπτας, ζωοτροφίας και πολεμοφόδια. Όταν εις τον πόλεμον ελαβώνετο κανένας βαρέως και δεν ημπορούσαν να τον παρουν, τον εφιλούσαν και έπειτα του έκοφταν το κεφάλι, το είχαν εις ατιμίαν οπού οι Τούρκοι να πάρουν το κεφάλι του.
Από 36 πρωτοξαδέλφια, μόνον 8 εγλύτωσαν, οι άλλοι εχάθηκαν όλοι. Δεν είναι διάσελο, όπου δεν είναι θαμμένος Κολοκοτρώνης, χωριστά τα δευτεροξαδέλφια,  θείοι και λοιποί φίλοι χαμένοι. Το “κλέφτης” ήτον καύχημα. Έλεγε “είμαι κλέφτης” και η ευχή των πατέρων ενός παιδιού ήτον να γίνει κλέφτης. Το “κλέφτης” εβγήκε από την εξουσία. Εις του πατρός μου τον καιρό, ήτον ιερό πράγμα να πειράξουν Έλληνα. Και όταν οι κλέπται ήρχοντο εις συμπλοκή με τους Τούρκους , οι γεωργοί άφηναν το ζευγάρι, και επάγαιναν να βοηθήσουν τους κλέπτας. Εις τας ημέρας μου επειράζοντο και Έλληνες ομοφρονούντες με τους Τούρκους. Όταν ήλθε ο Ανδρούτσος, πατέρας του Οδυσσέως, εγνωρίστηκα εις την Μάνη, και τον εσυντρόφευσα έως εις την Κόρινθο.
Εις τον κατατρεγμό μας, δια δεκαπέντε ημέραις ούτε εκοιμώμεθα ούτε τρώγαμε, εσώσαμε τα φουσέκια, καθημέρα πόλεμο…..”