Ο Κολοκοτρώνης και οι άλλοι οπλαρχηγοί προς την Τριπολιτσά και η καταστροφή της Βλαχοκερασιάς

Αρχές Απριλίου 1821
Ο Κολοκοτρώνης και οι άλλοι οπλαρχηγοί προς την Τριπολιτσά και η καταστροφή της Βλαχοκερασιάς ανήμερα το Πάσχα του 1821.  ".......εφόνευσαν μεν οι Τούρκοι εξ αυτών εως 15, εν οις και δύω σπουδαίους οπλαρχηγούς, τον γέροντα Αντ. Νικολόπουλον και τον Σπαρτιάτην Π. Βενετζάνον...."

Ο Μιχ. Οικονόμου γράφει:

“...φθάσαντες δ’ εκεί μετέβησαν εις Δραγουμάνου, ως  εις οχυρόν είχον προσφύγει βουνήσιοι τινές εκ των εκεί παραχειμαζόντων και καμπήσιοι, ημέρα δε, καθ’ ήν έφθασαν εις Δραγουμάνου ήτον η μεγάλη τετάρτη της προ του πάσχα εβδομάδος των παθών (6 Απριλίου), και μη έχοντες τι να φάγουν, σφάξαντες ένα αμνόν έψησαν και έφαγον, όπερ, ως τι σπουδαίον, εμποιήσαν εντύπωσιν, ενεθυμείτο και διηγείτο ο Κολοκοτρώνης, ότι δηλαδή ουδ’ εκείνας τας αγίας ημέρας, δεν είχον τα μέσα να νηστεύσουν κατά το θρησκευτικόν καθήκον…..
Εκείθεν δ’ έγραψαν προς  τους εν Λεοντάρι οπλαρχηγούς,… να προσεγγίσουν και αυτοί εις Μαρμαριάν προς την Τρίπολιν, διότι υπήρχον εως τότε συνηγμένοι και εις Βέρβεναν εως 2000 Μηστριώται, Αγιοπετρίται και άλλοι, υπό τους Βρεσθένην Θεοδώρητον, Κυριακούλην Μαυρομιχάλην και τους άλλους εντοπίους οπλαρχηγούς….προσλαβόντες ό,τε Κολοκοτρώνης και Κανέλλος όσους ηδυνήθησαν και ενωθέντες μετ’ αυτών ήλθον ομού εις Μαρμαριάν….ο δε Κυριακούλης….ετοποθετήθη  εις Βλαχοκερασιάν….
..Ην δ’ ημέρα 9 Απριλίου, το μέγα σάββατον, παραμονή του των Χριστιανών πάσχα, ότε οι εν Τριπόλει Τούρκοι μαθόντες από χωρικούς, διότι πολλοί εως τότε εισήρχοντο εις την πόλιν ελευθέρως και αφόβως, ως ραγιάδες, ότι Έλληνες εστρατοπέδευσαν εις Βλαχοκερασιάν, και γνωρίζοντες ότι την μεγάλην ταύτην εορτήν των οι Έλληνες εορτάζουσι χαρμοσύνως και ενθουσιωδώς, και αυτά τα σπουδαία παραμελούντες, ητοιμάσθησαν αφ’ εσπέρας εςι έξοδον εξελθόντες, έφθασαν πρωί λίαν του πάσχα εις Βλαχοκερασιάν, και κατέλαβον το χωρίον, χωρίς καν να τους εννοήσωσιν οι Έλληνες, ή ειδοποιηθώσιν από τινα των φυλακών, ίσως δ’ αύται είχον ανατεθή εις χωρικούς, μη ειδότας να εκτιμήσωσι την σπουδαιότητα της υπηρεσίας ταύτης, και τας ολεθρίους συνεπείας της περί αυτήν ραθυμίας. Και ούτως η εικασία των Τούρκων ηλήθευσεν, διότι αίφνης αυτοί εισελθόντες λίαν πρωί, και ανετοίμους προκαταλαβόντες τους ημετέρους οπλαρχηγούς τε και στρατιώτας, ως μη προειδοποιημένους, θορυβηθέντας και διαταραχθέντας εκ του αιφνιδίου και κατά το δυνατόν αντιστάντας, εφόνευσαν μεν οι Τούρκοι εξ αυτών εως 15, εν οις και δύω σπουδαίους οπλαρχηγούς, τον γέροντα Αντ. Νικολόπουλον και τον Σπαρτιάτην Π. Βενετζάνον, και διέλυσαν το στρατόπεδον εκείνο, διότι ο Κυριακούλης μη δυνηθείς να εμποδίση την εν τοιαύτη περιστάσει ορμήν εις φυγήν των ασυνήθιστων στρατιωτών, συναπήλθε μετ’ αυτών και ο ίδιος.
Οι δε Τούρκοι, γενόμενοι ούτω κύριοι του χωρίου, εφόνευσαν και τινας γέροντας και παιδιά, ων τινας και εις καιόμενους φούρνους έρριψαν, (ίσως καιομένους δια τα αρνία του πάσχα, ή και προς εμπαιγμόν της εορτής επίτηδες αυτούς ανα΄ψαντες οι Τούρκοι, ίνα αντί αμνών αυτοί οι Έλληνες οπτηθώσιν. Κατά τα τέλη Απριλίου διαβάς ο γράφων εκ του χωρίου εκείνου, ερήμου και κατατεφρωμένου όντος, είδε λείψανα ημικεκαυμένων ανθρώπων εντός φούρνων σωζόμενα). Ούτω διαλύσαντες το στρατόπεδον εκείνο οι Τούρκοι, επέστρεψαν θριαμβευτικώς εις Τρίπολιν….
(ην δ’ η ημέρα εκείνη, η ημέρα του Πάσχα, καθ’ ήν και εν Κωνσταντινουπόλει απηγχονίζοντο ο Πελοποννήσιος  Πατριάρχης Γρηγόριος μετά των συν αυτώ μαρτύρων, προσφερόμενοι ως θύματα ιλαστήρια, ως δε τοιαύτα και εν Βλαχοκερασιά, ίσως και άλλοι αλλαχού προσετέθησαν και συνηριθμήθησαν). Κατά την αυτήν ημεραν εξήλθον και οι εν Ναυπλίω Τούρκοι εις Μύλους δια θαλάσσης και κρεπαλώντας ευρόντες τους Έλληνας και φονεύσαντες και εκεί τινάς τους λοιπούς διεσκόρπισαν. Κατά την αυτήν απεφασίσθη και η των εν Αθήναις προεστώτων και άλλων προκρίτων ως τοιούτων φυλάκισις και εξετελέσθη την επιούσαν….
Τας τοιαύτας δε απανθρώπους και οικτράς σφαγάς πενθίμους σκηνάς και ανεκδιηγήτους ωμότητας κατά τας του Πάσχα ημέρας και άλλοτε αναιτίως όλως γινομένας, προκαλουμένας δε δια συκοφαντίας των μισοχρίστων Ιουδαίων ή τινών άλλων μισελλήνων επί απλαίς και ψευδέσεσιν ή προφάσεσιν, εν τε Βυζαντίω, εν Σμύρνη, εν Κω, εν Κρήτη, εν πάσαις ταις νήσοις και αλλαχού όπου ήσαν κάτοικοι την ελληνικήν γλώσσαν πάτριον έχοντες και την ανατολικήν θρησκείαν πρεσβεύοντες, ή ταύτης λειτουργοί όντες, επιχαιρεκάκως εθεώντο, ου μόνον οι μισόχριστοι Ιουδαίοι, αλλά και τινες των ισχυράς χριστιανικάς δυνάμεις αντιπροσωπευόντων, τας δυνάμεις αυτάς και την χριστιανωσύνην καταισχύνοντες. Εφεώρα δε τα γινόμενα και ο παντέφορος οφθαλμός του μακροθυμούντος Θεού”.